1970 wydawnictwa
– MADAJCZYK Czesław, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce. Tom I i II. Warszawa 1970.
[Bibliografia. W tomie II, ss. 236 i 242 autor wymienia miejsca podobnych do radogoskiej masakr na krótko przed wejściem Rosjan: zamek w Lublinie, obóz w Żabikowie k. Poznania, Sierpc, Białystok, Kraków, las pod Chojnicami (ok. 1,5 tys. więźniów z likwidowanych obozów), więzień w Ciechanowie, Płocku, Płońsku, Mławie i Słońsku.]
– NAWROCKI Stanisław, Policja hitlerowska w tzw. „Kraju Warty”, 1939–1945. Poznań 1970.
[Zawiera obszerną bibliografię. Pojedyncze informacje n.t. więzienia radogoskiego i roli policji w jego funkcjonowaniu.]
– [RADOMSKA Maria], Udział Władysława Dzierżyńskiego w rozwoju neurologii polskiej. [w:] „Archiwum Historii Medycyny”, 1970, z. 3 i 4, ss. 445–449.
[„(...) Dnia 22 III 1942 r. Dzierżyński został rozstrzelany przez hitlerowców w publicznej egzekucji w Zgierzu. (...)”. {Aresztowany 13 II 1942 r., osadzony na Radogoszczu i stąd zabrany na egzekucję do Zgierza.}]
prasa 1970; styczeń
– jerg., W 25 rocznicę wyzwolenia Łodzi. Z obrad młodych historyków. [w:] „Głos Robotniczy”, 15 I 1970, nr 12, s. .....
[„Z inicjatywy Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Łodzi oraz Koła Naukowego Stidentów Historii, wczoraj, w sali Instytutu Historycznego UŁ, odbyła się sesja popularno-naukowa poświęcona 25 rocznicy wyzwolenia Łodzi. (...) W trakcie posiedzenia przedstawiono trzy referaty okolicznościowe przygotowane przez (...) mgr Stanisława Rajcha–Wyrwę – „Olechów – miejsce masowych zbrodni hitlerowskich w latach 1940–1944 i Henryka Siemińskiego [późniejszego dyrektora Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi], studenta UŁ – „Radogoszcz – hitlerowski obóz śmierci”. (...) Sesja w poważnym stopniu wzbogaciła wiedzę o ostatnich tragicznych dla narodu dniach hitlerowskiej okupacji. Zwróciła uwagę na mniej znane miejsce kaźni, jakim na terenie Łodzi był, obok Radogoszcza, Olechów.”]
– [bez Autora], Powstaje Ośrodek Metodyczny dla izb pamięci narodowej. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. [w:] „Za Wolność i Lud”, 1–15 I 1970, nr 1, s. 17.
[„(...) ......................... (...)”.]
– KOTLAREK Stefan, Nie mogę zapomnieć. [w:] „Głos Robotniczy”, wyd. A, 17–18 I 1970, nr 14, s. 1 i 2.
[Wspomnienia b. więźnia Radogoszcza (od 15 XI do 5 XII 1944 r.) – Stefana Kotlarka.]
– (kt), Radogoszcz oskarża. [w:] Express Ilustrowany”, 17–18 I 1970, s. 14, s. .... .
[„(...) ......................... (...)”.]
– [bez autora], 25 lat wolnej Łodzi. Dekoracja zasłużonych obywateli. Wieńce przez Pomnikiem Braterstwa Broni i w Mauzoleum na Radogoszczu. [w:] „Express Ilustrowany”, 19 I 1970, nr 15, s. 5.
[„(…) Wieńce złożono także pod symboliczną mogiłą w Mauzoleum na Radogoszczu. Honorową wartę pełnili tu harcerze z hufca „Promieniści”. Podpis pod zdjęciem: „Przedstawiciele zakładów pracy składają wieńce przed Mauzoleum na Radogoszczu.”]
– (KT), po 25 latach odnaleziono zdjęcie załogi hitlerowskiego obozu. 64 zbirów z Radogoszcza. [w:] „Kurier Szczeciński”, wyd. AB, 21 I 1970, nr 17, s. 2.
[Inforamcja dotyczy zdjęcia ze zbiorów MTN–Łódź (sygn. I–4136) przedstawiającego załogę Radogoszcza „in corpore”, z ok. 1942 roku.
„Położoną na peryferiach Łodzi starą fabrykę Abbego w latach okupacji hitlerowcy zamienili na więzienie, które stało się miejscem zbrodni nie mającej precedensu. Tutaj w nocy z 17 na 18 stycznia 1945 r., gdy czołgi radzieckie wyzwoliły już pobiski Zgierz, faszystowscy oprawcy, chcąc zatrzeć ślady swoich bestialstw, polali benzyną i podpalili więzienie. W płomieniach zginęło około 1.500 więźniów. Do tych, którzy próbowali szukać ratunku wyskakując z okien, strzelano z karabinów maszynowych. Uratowało się zaledwie siedem osób.
DOPIERO [tak jest w oryginale – WŹ] po 25 latach od tej zbrodni przypadkowo odnaleziono fotografię przedstawiająca w komplecie 64-osobową załogę obozu [pogrubienie za oryginalem – WŹ]. Zdjęcie zachowało się na strychu domu, gdzie w czasie okupacji mieszkał jeden z hitlerowskich oprawców [brak tu niestety informacji gdzie znajdował się ten dom; podjęta zostanie próba ustalenia o jaki dom chodzi; w każdym bądź razie na pewno nie w Szczecinie – WŹ]. Na nieco już pożółkłej fotografii widać stojących w czterech szeregach 64 mężczyzn w hitlerowskich uniformach. Zdają się zadowoleni, uśmiechają się do obiektywu, wyglądają na wypoczętych i dobrze odżywionych. To właśnie oni winni są śmierci około 30 tys. osób wymordowanych w czasie istnienia obozu w Radogoszczu.
Ilu z widocznych na zdjęciu oprawców zdołało uniknąć sprawiedliwoiści? W 1947 r. w Łodzi odbył się proces komendanta obozu w Radogoszczu – Waltera Pelzhausen. Skazano go na karę śmierci. Istnieją pewne dane, że podobnego końca doczekał jeden z najokrutniejszych oprawców – Józef Heinrich, zwany „krwawym Józiem”. Gdzie jednak podziali się inni przyjaciele Pelzhausena, SS-man Zachert, straszny lekarz Matheus, leczący biciem i szorujący więźniów ryżową szczotką w lodowatej wodzie, czy też pierwszy komendant więzienia – Ehlers?
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że wielu z widocznych na zdjęciu wachmanów żyje do dziś pod własnymi bądź zmienionymi nazwiskami. Być może odnaleziona fotografia pomoże w identyfikacji winowajców tragedii Radogoszcza. Przekazano ją Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce [czyli dziś znajduje się w Archiwum GKBZHwP w Warszawie].”]
1970; luty
– [bez Autora], Pamiątki pierwszych dni. [w:] „Głos Robotniczy”, 26 II 1970, nr 48, s. 1.
[Notatka w „Małym Wydaniu „GR” ”, nr 2607; informacja o wystawie „Pamiątki pierwszych dni wolności w Łodzi, zorganizowanej przez redakcję „GR” i Archiwum Państwowe w Łodzi w siedzibie Archiwum przy pl. Wolności.]
– [bez Autora], Działalność Komisji Opieki nad Miejscami Upamiętnionymi. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. [w:] „Za Wolność i Lud”, 16–28 II 1970, nr 4, s. 17.
1970; marzec 1970; kweicień 1970; maj
– [Foto], [w:] „Głos Robotniczy”, 6 V 1970, nr 106, s. 4.
[Podpis pod zdjęciem: „W związku z przypadającą w dniu 5 maja b.r. rocznicą wyzwolenia obozu śmierci Mauthausen–Gusen odbył się wczoraj pod pomnikiem męczeństwa na Radogoszczu apel byłych więźniów hitlerowskiego obozu zagłady. W patriotycznej manifestacji uczestniczyli członkowie klub b. więźniów Mauthausen–Gusen przy Zarządzie Okręgu ZBoWiD, z jego prezesem W. Pilarskim, rodziny pomordowanych oraz młodzież. Obecny był także prezes ZO ZBoWiD – H. Socha–Domagalski. Zebrani oddali hołd swym pomordowanym kolegom, składając przed pomnikiem wiele wieńców i kwiatów.”]
1970; czerwiec 1970; lipiec 1970; sierpień 1970; wrzesień 1970; listopad
– O muzeach walki i martyrologii. Rozmowa z ministrem kultury i sztuki – Lucjanem Motyką. Rozmawiała: Elżbieta Chomicz. [w:] „Za Wolność i Lud”, 1–15 XI 1970, nr 21, s. 7.
[„(...) ......................... (...)”.]
1970; grudzień
|