Rok
|
Najważniejsi kandydaci
|
Okoliczności wyboru
|
1573
|
arcyksiążę austriacki Ernest Habsburg, car Iwan IV Groźny, Jan El Szwedzki, Henryk Walezjusz, brat króla Francji
|
Brak ustalonej tradycji elekcji, kwestia zobowiązań króla (artykuły henrykowskie)
|
1575
|
arcyks. Ernest Habsburg, Iwan IV Groźny, Wilhelm z Rożemberka, Stefan Batory ks.
Siedmiogrodu
|
Habsburg ogłoszony królem przez senat 12 XII, 15 XII Anna Jagiellonka obwołana królową Polski, Batory zgadza się zostać jej mężem i zostaje poparty przez sejmiki
|
1587
|
Zygmunt Waza (19 VIII), car Fiodor, arcyks. Maksymilian Habsburg (22 VIII)
|
Habsburg pokonany zbrojnie przez stronników Wazy
|
1632
|
Władysław (syn poprzedniego króla)
|
Brak większej opozycji
|
1648
|
Jan Kazimierz Waza, Karol Ferdynand Waza
|
Rywalizujący bracia, rezygnacja Karola
|
1669
|
ks. Michał Korybut Wiśniowiecki, Filip Wilhelm ks. neuburski, ks. Karol Lotaryński, Krystyna królowa Szwecji
|
Zwycięstwo kandydatury mało znanego „Piasta” zaskoczeniem dla podzielonej magnaterii
|
1674
|
hetman Jan Sobieski, ks. Karol Lotaryński, Jerzy ks. duński, Filip ks. neuburski mł.
|
Tuż po zwycięstwie Sobieskiego pod Chocimiem; Sobieski popierany przez Francję
|
1697
|
Franciszek Ludwik de Bourbon ks. Conti, Jakub Sobieski, Fryderyk August Wettyn
|
Energiczne działania Sasa, niemrawe Francuzów (fiasko desantu pod Gdańskiem)
|
1704
| Stanisław Leszczyński
|
Wybrany pod osłoną wojsk szwedzkich
|
1733
|
August Wettyn (syn poprz. króla), Stanisław Leszczyński, don Emanuel (infant portugalski)
|
Obce wojska w kraju, konfederacje szlacheckie popierają różnych kandydatów
|
1764
|
Stanisław Poniatowski, Adam Kazimierz Czartoryski, Jan Klemens Branicki
|
Decydujący wpływ Rosji (Poniatowski królem na życzenie carycy Katarzyny)
|