Acetylen – przedstawiciel alkinów Cele lekcji

Acetylen – przedstawiciel alkinów

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

• 
  co to są węglowodory nienasycone,
  
• 
  jak zbudowane są cząsteczki alkinów.
  

• 
  wzór ogólny alkinów,
  
• 
  zastosowanie etynu.
  

b) Umiejętności

• 
  wyjaśnić, dlaczego acetylen zalicza się do węglowodorów nienasyconych,
  
• 
  otrzymać acetylen i zbadać jego właściwości,
  
• 
  zapisać równania reakcji spalania, addycji i polimeryzacji acetylenu,
  
• 
  określić właściwości charakterystyczne dla alkinów,
  
• 
  podać nazwy alkinów na podstawie wzoru strukturalnego i odwrotnie.
  

2. Metoda i forma pracy

• 
  pogadanka,
  
• 
  eksperyment laboratoryjny w formie pokazu.
  

• 
  praca indywidualna,
  
• 
  praca w grupach,
  
• 
  praca z całym zespołem klasowym.
  

3. Środki dydaktyczne

• 
  sprzęt i odczynniki niezbędne do wykonania doświadczeń,
  
• 
  modele kulkowe acetylenu,
  
• 
  kartki A-4,
  
• 
  markery,
  
• 
  magnesy,
  
• 
  karty pracy.
  

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

b) Faza realizacyjna

1. 
   Podanie tematu lekcji.
   
2. 
   Modelowanie cząsteczki acetylenu.
   
3. 
   Charakterystyka wiązań występujących w etynie.
   
4. 
   Projektowanie doświadczeń, pozwalających zaliczyć acetylen do węglowodorów nienasyconych.
   
5. 
   Otrzymywanie etynu – pokaz nauczyciela.
   

6. 
   Zapis obserwacji.
   
7. 
   Zapis równania reakcji otrzymywania, omówienie innych metod otrzymywania acetylenu.
   
8. 
   Weryfikacja wcześniejszych hipotez uczniów – reakcja acetylenu z wodą bromową i roztworem manganianu (VII) potasu.
   
9. 
   Zapis obserwacji.
   
10. 
    Zapis równania reakcji acetylenu z bromem – przypomnienie definicji reakcji addycji.
    
11. 
    Przeprowadzanie reakcji spalania acetylenu.
    
12. 
    Zapis obserwacji.
    
13. 
    Zapis równań reakcji spalania w zależności od ilości tlenu. Omówienie zastosowania acetylenu w palnikach do spawania i cięcia metali.
    
14. 
    Wyprowadzenie wzoru ogólnego alkinów..Omówienie właściwości fizycznych pierwszych przedstawicieli szeregu homologicznego alkinów.
    
15. 
    Nazewnictwo alkinów– podanie ogólnych reguł.
    
16. 
    Ćwiczenia utrwalające nazewnictwo – uczniowie w parach na kartkach formatu A-4 rysują wzory strukturalne dowolnych cząsteczek alkinów. Nauczyciel zbiera kartki, wiesza je na tablicy, a następnie kolejno uczniowie nazywają przedstawione alkiny. Przypomnienie izomerii położenia wiązania wielokrotnego.
    

c) Faza podsumowująca

1. 
   Praca indywidualna - wykonanie przez uczniów ćwiczenia zgodnie z instrukcją zawartą w karcie pracy (załącznik 1).
   
2. 
   Omówienie ćwiczenia na forum.
   
3. 
   Asocjogram dotyczący właściwości chemicznych węglowodorów nienasyconych.
   

5. Bibliografia

1. 
   Danikiewicz W., Chemia organiczna, WSiP, Warszawa 1995.
   
2. 
   Gielas E., Kluz Z., Krzeczkowska M., Poźniaczek M., Chemia 3. Zeszyt ćwiczeń dla uczniów szkół średnich, WSiP , Warszawa 1993.
   

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

b) Zadanie domowe

7. Czas trwania lekcji

8. Uwagi do scenariusza