Erich von Daniken
Pobieranie 1.1 Mb.
|
|
następujący tekst: "[...] zstąpił ów władca rodziny niebiańskiej z Tikal [...]". Rodzina niebiańska? Jakiż to władca zstąpił? Choć pytania te pozostają na razie bez odpowiedzi, pozwalają jednak na wyciągnigcie pewnych wniosków. Budowniczowie Tikal znali pismo, dysponowali doskonałym kalen- darzem. Wszystkie znane nam ludy rozwijały się powoli, stopniowo zdobywając, pomnażając i doskonaląc kolejne wiadomości i umiejętno- ści. Nikomu nigdy nic nie spadło z nieba. A może? Tikal było ośrodkiem sakralnym, w którym budowle stały na z góry określonych miejscach. Jeśli coś tu zbudowano, to owo coś trwało, co najwyżej było rozbudowywane, lecz nigdy nie popadało w niepamięć. Tikal było zapewne punktem przyciągającym ludzi jak magnes - my nazwalibyśmy je miejscem pielgrzymek. Miejscowość rosła. Powstawały kolejne place, wznoszono kolejne świątynie, a miejsca świgte zdobiono coraz bardziej bogato. Wszystko jednak, co dodawano później, niezale- żnie od epoki, miało ściśle określone położenie i orientację w stronach świata zgodną z prawami astronomii, opartymi na obserwacjach ciał niebieskich. Jak dotąd wiemy tylko tyle. Podzielam zachwyt fachowców nad mistrzostwem tego projektu i nad jego realizacją. Oczywiście, wśród Majów byli wspaniali budowniczowie oraz artyści rzemiosła jedyni w swoim rodzaju. Bez pomocy z zewnątrz stworzyli budowle niezwykle śmiałe. Jeśli nawet zaakceptuje się taką hipotezę, to i tak trzeba będzie jeszcze odpowiedzieć na pytanie, jak i skąd otrzymali takie umiejętności? Pytanie to zazwyczaj odkłada się wstydliwie ad acta. "Czego nie wiemy, potrzebne nam właśnie, A to, co wiemy, nie przyda się na nic..." - napisał Johann Wolfgang von Goethe w Fauście. To samo można powiedzieć o Tikal. Śmieją się nawet bogowie!
Wielki Plac między świątynią I a świątynią II ma wymiary 120x75 m. Na powierzshni dwa razy większej (!) rozciąga się na południe od Placu akropol. Zespół 42 budowli jest podzielony na sześć dziedzińców - a każdy leży na innym poziomie. Setki sklepionych pomieszczeń połączono schodami i kamiennymi przejściami - labirynt, w którym można się zgubić. Nikt nie potrafi udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czemu służył ten ogromny kompleks budynków. Czy były to mieszkania kapłanów, siedziby zarządców, miejsca na "święte zapasy" jakichś dóbr. Kolosalny układ zagnieżdżonych wzajemnie akropoli odjął zapewne intepretatorom fenomenu Tikal i mowę, i rozum. Jeśli zespół ten leżałby na jednym poziomie, wówczas niektóre rzeczy można by jeszcze zaakceptować. Wówczas ów architektoniczny plaster miodu, złożony z pomieszczeń, sal i korytarzy, mógłby być powiększany według potrzeb. Gmatwanina budowli piętrzy się jednak na sześciu różnych sztucznych poziomach-platformach. To wymagało już dysponowania szczegółowym projektem. Wymagało organizacji. Wymagało odpowie- dnich narzędzi, a przede wszystkim musiało mieć jakiś sensowny cel. Wszystkiego dokonał lud epoki kamiennej. - Lud epoki kamiennej! - pomyślałem na tyle głośno, że Julio usłyszał. Chwilę patrzył na mnie zdumiony, potem zaśmiał się na całe gardło. Nie mógł przestać. Brązowe ręce o stwardniałej skórze zbliżył do ust i zawołał w kierunku akropolu: - Stone-age people! Stone-age people! - A potem znów zagrzmiał urywanym śmiechem tak, jak śmieją się tylko olbrzymy. Po chwili jego głos powrócił echem odbitym od piramid i pustych pomieszczeń akropolu. Julio uznał to za zabawne, że jego śmiech powraca echem pierwotnych głosek. - Don Eric! - Uśmiechnął się do mnie słuchając z zadowoleniem. - Smieją się nawet bogowie! Nauka twierdzi, że ludzie żyjący w epoce kamiennej nie znali metalu. Cokolwiek tworzyli - czy były to budowle, czy rzeźbione stele i reliefy - tworzyli bez użycia narzędzi z metalu. Podobno używali zaost- rzonych kawałków kości, siekier z bazaltu, diorytu i obsydianu, [Bazalt - magmowa skała wulkaniczna; dioryt - magmowa skała głębinowa, używana na kamienie nagrobne i jako materiał drogowy; obsydian - zastygła fawa wulkaniczna o dużej zawartości krzemu.] zwanego również szkliwem wulkanicznym - był to kamień o najwięk- szej twardości. - Niech pan nie wierzy w te bzdury! - Julio spojrzał na mnie z sarkazmem. - A to niby dlaczego? Jak dotąd w Tikal nie znaleziono ani śladu metalu, a nawet ani śladu ruin, które pozwoliłyby wysnuć wniosek, że go używano. . . - To żaden dowód! Kiedy rozpoczęto prace wykopaliskowe, ruiny Tikal już od ponad tysiąca lat znajdowały się pod ziemią, porosła je dżungla, spłukały tropikalne deszcze. W tej okolicy, nawet nasze noże podobno nierdzewne, zamieniają się w rdzę za życia jednego pokolenia. Jakie metale - pomijając oczywiście metale szlachetne, które są za miękkie do obróbki kamienia - mogły w takich warunkach przetrwać tysiąclecia? - Ale przecież tu nie chodzi wyłącznie o Tikal. Jak dotąd w żadnym z siedlisk Majów nie natrafiono na metal... Julio przysiadł na jednym ze stopni, zaproponowałem mu papierosa - wetknął go sobie w usta, ale nawet nie zauważył, że podaję mu ogień. - Myślę nad tym od wielu lat i zawsze dochodzę do wniosku, że metal musiał być uważany przez Majów za świętość! Może był to prezent dany kapłanom i uczonym przez bogów i jako taki czczony i strzeżony, a nawet ukrywany. Kapłani wiedzieli - od bogów - co można zrobić z metalu: sztylety, miecze, tarcze oraz inną broń. Wiedzieli także, iż lud jest ciemiężony, zmuszany do pracy przy budowlach. Sytuacja ta mogłaby w końcu doprowadzić do powstania, do rewolucji. Właśnie dlatego mądrzy kapłani nie mogli dopuścić, żeby metal wpadł w ręce ludu. Ale mimo to będę twierdził, że wielu Majów weszło w posiadanie metalu! Czy dowodem na to nie są ślady precyzyjnej obróbki kamieniarskiej? Bo czy można było dojść do takiej perfekcji obrabiając kamień innym kamieniem albo zaostrzonym kawałkiem kości? Don Eric, w Tikal znaleziono przepięknie rzeźbione głowy z kryształu górskiego. Na pewno obrabiano je za pomocą narzędzi sporządzonych z metalu. Tak samo jak te foremne kółka! - Kółka? - spytałem, wykorzystując chwilę, gdy przerwał dla nabrania oddechu, żeby zapalić mu papierosa. - Zawsze czytałem, że Majowie nie znali koła? Julio rozpoczął inhalację, ale już po chwili mówił dalej otoczony kłębami dymu. - No to niech pan pójdzie do Museo de Arte Prehispanico w Oaxaca! Tam zobaczy pan kółka z kryształu górskiego. A w muzeach antropologicznych w stolicy Meksyku i w Jalapa stoją w gablotach zabawki na kółkach! Coś jakby pies ciągnący wózek... Wszystko to znaleziono w dawnych siedliskach Majów. Julio uzupełniał i potwierdzał moje wiadomości. W Copan, mieście Majów leżącym w dzisiejszym Hondurasie, zrobiłem zdjęcia kół zęba- tych - są one dowodem na istniejące niegdyś technologie. Koła zębate z Copan niszczeją rzucone w rogu wielkiego placu. Przed obiektywem aparatu znalazły się też kamienne koła mające kiedyś piasty. Ostatnio przeczytałem również, iż Majowie wprawdzie koło znali, nie stosowali go jednak. Twierdzenie takie byłoby przekonujące, gdyby w tym kraju nie istniały drogi... Drogi, którymi nikt nie jeździł? Pięć dróg o jasnej nawierzchni i solidnej podbudowie biegnie z Tikal przez dżunglę. W stosownej literaturze określa się je mianem dróg procesyjnych lub obrzędowych. To zadziwiające, po jakie środki sięga archeologia, żeby tylko utrzymać przy życiu teorie skazane na wymar- cie! Zdjęcia lotnicze udowodniły już dawno, że miasta Majów łączyła cała sieć dróg. Szesnaście (!) z nich miało swój początek lub koniec w Coba, na północy dzisiejszego terytorium Quintana Roo w Meksyku. Jedna z dróg, mijając Coba, biegła wielkim łukiem do Yaxuna, niewielkiej miejscowości w pobliżu najważniejszego miasta Majów, Chichen-Itza. Zdjęcia lotnicze ujawniły jasne wstęgi prześwitujące przez roślinność dżungli, pozwalając przypuszczać, że stukilometrową drogę z Coba do Yaxuna poprowadzono dalej przez Chichen-Itza aż do Mayapan i Uxmal. Daje to w sumie 300 km. Według zdjęć lotniczych jeszcze dłuższa jest droga biegnąca z Dzibilchaltńn koło Meridy, stolicy Jukatanu, na wschodnie wybrzeże Morza Karaibskiego, w okolice wyspy Cozumel. Budowniczowie pracowali chyba według jednolitego planu. Wszyst- kie drogi wyłożono kawałkami skały, a następnie pokryto jasną nawierzchnią, odporną na wpływy atmosferyczne. Odcinek Co- ba-Yaxuna ma szerokość 10 m - pewna przesada jak na drogę procesyjną, bo mogłoby tamtędy iść w jednym rzędzie piętnaście osób ze śpiewem na ustach. Owe 100 km podzielono na 7 odcinków prostych - najdłuższy liczy 36 km. Na początku każdego odcinka droga lekko zmienia kierunek. Nauka twierdzi, że Majowie nie znali kompasu. Jak więc wytyczali drogę? Jakimi przyrządami geodezyjnymi dysponowali? Czy określali kierunek za pomocą ognia i znaków dymnych? Rejon jest płaski jak patelnia, a na dobitkę porośnięty bujną roślinnością. Nie ma wzniesień, z których można dawać odpowiednie znaki. Ogniska, płonące w ciemnozielonej gęstwinie, byłoby widać co najwyżej na kilka kilometrów. W trakcie pewnej dyskusji któryś z jej uczestników stwierdził, że rozwiązanie problemu jest niezwykłe proste - budow- niczowie wytyczali linie za pomocą lin i wyznaczali bieg drogi palikami. Wszystkie te propozycje opierają się na założeniu, że w dżungli robiono przecinki! Bo dopiero wówczas można było ustawiać znaki, widzieć ogniska i rozciągać liny. Przedtem jednak trzeba było ustalić i wyznaczyć kierunek przecinki. Dla pełnego skompletowania listy bezsensownych prób wyjaśnienia tego problemu należałoby wymienić jeszcze twierdzenie, zgodnie z któ- rym Majowie wytyczali drogi według gwiazd. Ale gwiazdy świecą wyłącznie nocą, bezustannie zmieniają swoje położenie na niebie, a poza tym w strefie tropików są przez dwie trzecie roku zupełnie niewidoczne. Nie da się ich nawet policzyć, nie mówiąc o wykorzystywaniu do wytyczania dróg. Dla liczykrupów, jacy znajdują się wśród moich krytyków, chciałbym w tym miejscu wnieść pewną poprawkę: gładka powierzchnia patelni ma tu i ówdzie niewielkie zagłębienia - lekkie obniżenia terenu występują w pobliżu rzek i bagien. Majowie zniwelowali je. Gdzie było to konieczne, zbudowali sklepione przepusty, a poziom niektórych odcin- ków podnieśli o 5 m nad poziom gruntu. Drogi obrzędowe nie wymagały w żadnym razie takiego nakładu środków, pielgrzymi przeszliby przecież i tak bez narzekań przez obniżenia terenu. Mimo to jednak drogę splantowano dokładnie i wyrównano! Jadąc współczesną szosą musimy czasem zwolnić w miejscu, gdzie prowadzi się roboty drogowe - widzimy wówczas ogromne walce wyrównujące podłoże. W pobliżu Ekal, na odcinku drogi łączącej Coba z Yaxuna, znalezio- no pięciotonowy walec rozbity na dwie części! Walec długości 4 m nie miał jednak osi - należałoby go więc określić mianem wielkiej rolki. Czysty obłęd! Oto ludzie żyjący w epoce kamiennej potrafili wyciąć ogromny kawał skały, a następnie obrobić go w kształcie rolki długości 4 m, ludzie ci zarazem nie stosowali koła - chociaż je znali! Po co więc Majowie niwelowali drogi, jeśli nie jeździły nimi wozy na kołach. Dlaczego odcinki biegnące przez tereny bagniste budowali na tak solidnych fundamentach, że nie osiadły one do dziś? A jeżeli nie pojazdy na kołach, to co jeździło po tak wspaniale zbudowanych drogach? Sanie na drewnianych płozach? Sanie pozostawiłyby jednak wyraźne ślady na nawierzchni. A może ślizgały się po nawierzchni podobnie jak żeglarze pustyni? To prawie niemożliwe, bo przecież i oni stosowaliby płozy lub koła. Czy pędzono tymi drogami zwierzęta juczne i pociągowe, czy jeźdżono na nich wierzchem? Według obowiązującej teorii Majowie nie znali jednak ani zwierząt jucznych, ani pociągowych. Czy zatem poruszali się w powietrzu, latali nie dotykając ziemi? Ale do tego nie byłyby im przecież potrzebne drogi. A może to ja pominąłem jakąś możliwość użytkowego wykorzystania tej sieci komunikacyjnej? A może - tak jak archeologom - umknęło coś również mojej uwadze? Rozmowy nad dachami Tikal Przycupnęliśmy na szczycie jednej z piramid. Słońce paliło niemiłosie- rnie w odkryte części ciała mimo olejku do opalania, który ocalił mnie kiedyś przed poparzeniem nawet na lodowcu. Na Wielkim Placu u stóp akropolu tłoczyły się grupy turystów, błyski odbite od obiektywów aparatów fotograficznych docierały aż do nas - zdjęcia raczej nie Wyjdą.
- Julio, jak pan myśli, po co Majowie budowali drogi? Julio odparł prawie z oburzeniem, jak gdyby moje pytanie naruszyło jakieś tabu: - Dla bogów! - Dla chwały religii... - Dla bogów! - upierał się Julio. - Bogowie mieli pojazdy! Pokazali władcom Majów, jak budować drogi, a ci zwołali całe armie niewolników, żeby urzeczywistnić te plany. - Nigdzie nie znaleziono pozostałości po boskiech pojazdach, nigdzie nie ma rysunków przedstawiających coś takiego! - Przecież często wcale nie wiemy, co przedstawiają reliefy. Wizeru- nek znajdujący się na płycie sarkofagu w Palenque może przedstawiać boski pojazd. Zna pan zapewne hieroglify ukazujące dymiącego boga, również on może siedzieć w pojeździe, który wcale nie jest pojazdem z epoki. Z faktu, że zachowane obiekty sztuki Majów nie przedstawiają koła, mogę też wyciągnąć wniosek, iż było ono uważane za obiekt sakralny. - Drogi powstawały przecież w różnych okresach, a bogowie przebywali tu pewnie tylko na samym początku epoki Majów, może nawet wcześniej, w czasach protoplastów tego narodu. Kilku zasapanych turystów wspinało się na piramidę, podciągali się na stalowym łańcuchu. Julio nie dał sobie przerwać. - Dobrze, nawet jeśli bogowie byli tu tylko na samym początku, nawet jeśli potem zniknęli albo pogrzebano ich pod piramidami - już samo to mogło zainspirować Majów do zbudowania pierwszej drogi. W późniejszych epokach tubylcy szli gorliwie za tym przykładem budując jedną drogę za drugą - na pamiątkę pobytu bogów i w przeko- naniu o ich powrocie. Budując drogi, piramidy i świątynie przygotowy- wali się do nadejścia dnia X. Julio przemawiał równie płomiennie jak Abraliam a Santa Clara, najżarliwszy kaznodzieja baroku. Przypomniały mi się linie na peru- wiańskiej równinie Nazca, które moim zdaniem Indianie sporządzili w oczekiwaniu na dzień powrotu bogów - były to znaki widoczne nawet z dużej wysokości. W naszym punkcie obserwacyjnym na szczycie piramidy zrobiło się trochę ciasno. Było słychać wszelkie możliwe języki. Pojawili się Amerykanie, jeszcze więcej było Japończyków, znaleźli się też turyści z Europy. Wycieczki do miast Majów są w modzie od wielu lat. Z informacji biur podróży organizujących grupowe wycieczki, jakie prowadziłem do Mezoameryki i Ameryki Południowej, wiem, że wszystkie miejsca sprzedaje się bardzo szybko. Wkrótce wymknęliśmy się z tłoku, wsiedliśmy do datsuna i ruszyliśmy w dalszą podróż miescowymi drogami. Noszą one imiona słynnych badaczy, którzy odwiedzali Tikal. Jest więc Droga Maudsley'a - nazwana tak według nazwiska Alfreda Percivala Maudsley'a, przebywającego tu w 1895 roku, są Drogi Malera i Tozzera - według nazwisk Teoberta Malera i Alfreda Marstona Tozzera, którzy znaleźli się w tej okolicy w począt- kach naszego wieku, Droga Mendeza - według nazwiska Modesta Mendeza, który w 1848 roku badał ruiny Tikal. Wrażenia były tak silne, że zapomniałem o prawie siedemdziesięcio- stopniowej temperaturze panującej w wozie. Julio i Ralf siedzieli na skrzyni chłodzeni pędem powietrza. Wspaniałe obrazy zmieniały się co chwila jak w kalejdoskopie. Bliźniacze piramidy bez budowli sakralnych na szczycie przesuwały się przed kikutami piramid, których odkopane resztki wynurzały się z zielonej gęstwiny. W Tikal jest 151 stel, większość na Wielkim Placu. Z kompleksów budowli wyrastały ogromne tropikal- ne drzewa o potężnych, zielonych koronach. Kwiaty trwoniły świetliste kolory. Z szarobrązowych stel patrzyły na nas twarze władców i głowy bogów. Zatrzymywaliśmy się często i wspinaliśmy na sterty kamieni - pozostałości po budynkach, które padły ofarą czasu. Zdawało się, że Tikal ciągnie się bez granic, zatracając się w swojej imponującej wspaniałości. Tu można dotknąć historii. Skomplikowana podróż w przeszłość
że na pewno odwiedzę plantacje Las Illusiones, Los Tarros i Bilbao. Mówił. że znajdują się tam kamienie boskiego pochodzenia, do dziś czczone przez Indian jako boskie kamienie - niektóre są tak ciężkie, że nie można ich przetransportować do żadnego muzeum, leżą więc na polach. W żadnym razie nie powinienem się dopytywać o znaleziska archeologiczne - co najwyżej o piedras antiguas, stare kamienie. Julio opisał, jak dotrzeć do czczonych osobliwości, krzyżykami oznaczył na mapie miejsca, gdzie powinniśmy o nie pytać. Gwatemalczycy wszędzie byli dla nas niezwykle uprzejmi i uczynni, niekiedy mimo woli nieco zabawni - niestety informacje, jakich udzielali, rzadko odpowiadały prawdzie. Wynajętym volkswagenem-garbusem jechaliśmy południowym skra- Jem Wyżyny Gwatemalskiej przez prowincję Escuintla w stronę Oceanu Spokojnego. Julio powiedział, żebyśmy zaczęli się dopytywać o drogę do piedras antiguas na około 50 km przed wybrzeżem. W Santa Lucia zatrzymaliśmy się przed pralnią na świeżym powiet- rzu, pod której dachem dziewczęta i kobiety prały w baliach i miskach bieliznę. Silnik ucichł, nasze spojrzenia pobiegły w kierunku studni - niestety, piękne dziewczyny od razu zasłoniły gołe piersi, a kobiety zachichotały z zakłopotaniem. - Przepraszam, gdzie tu są stare kamienie? Las Illusiones, Los Tarros, Bilbao? Odpowiedział nam śmiech i ożywiona paplanina, potem każda z wiejskich piękności wskazała ręką inną stronę. - Drogie panie - przywołałem na pomoc cały swój szwajcarski wdzięk - zgódźmy się na jeden kierunek. Z roztrajkotanej grupki wysunęła się rezolutna czarnuszka. Opalona na brąz, ubrana w dżinsy uwydatniające jędrny tyłeczek, podparła się pod boki. Najpierw zapytała, skąd jesteśmy. Pomyślałem sobie, że byle komu nie udziela się tu informacji. - Z Europy, z niedużego, spokojnego kraju, w którym jest wiele pięknych gór i zielonych łąk, ze Szwajcarii! - powiedziałem jak najuprzejmiej. Czarnowłosej piękności zaczęło coś świtać - oczywiście, zna ten kraj, to u jego wybrzeży zauważono niedawno radzieckie łodzie podwodne. Gdyby nie zabraniała tego europejska etykieta, wybuchnąłbym śmie- chem - pohamowałem się jednak i wyjaśniłem spokojnie, że łodzie podwodne zauważono u wybrzeży Szwecji, a moja ojczyzna nie leży nad morzem. Czarnuszka, wyraźnie zainteresowana problemami polityki europejskiej, wydawała się nieco rozczarowana, zebrała jednak siły do kolejnego pytania: Czy Szwajcaria należy do Niemiec Wschodnich, czy do Zachodnich. Znów musiałem ją rozczarować. Wyjaśniłem, że Szwajcaria, jest państwem autonomicznym o najstarszej demokracji na świecie i zanim piękność zdążyła zadać kolejne pytanie, pośpiesznie powtórzyłem swoje: Gdzie są fincas? Czarnowłosa wskazała nam trzy strony. - Tam, tam i jeszcze tam! - Co jest tam? - Bilbao. Trzeba dojechać do placu w środku wsi, na skrzyżowaniu skręcić w prawo pod górę, a na górze w lewo. Potem niech pan jeszcze raz zapyta... - A Las Illusiones i Los Tarros? - Trzeba pojechać w kierunku Mazatenango, do następnej wsi! To już było coś. W trakcie pożegnalnych gestów mój wzrok prześliz- nął się po apetycznie opiętych dżinsach i jędrych piersiach, które znów zajaśniały w słońcu. W takim towarzystwie nawet noce w "Jungle Lodge" byłyby znośne. Moskity nie miałyby większego znaczenia. Człowiek nauczyłby się jakoś z nimi współżyć. Fincas, które poza kukurydzą i kawą kryją niezliczone skarby
ciężki traktor. Na siodełku siedział wąsaty seńor w towarzystwie dwóch indiańskich chłopców. Na widok obcych obaj kurczowo złapali za maczety.
- Szukamypiedras antiguas! Gdzie one są? - spytałem uprzejmie. Po chwili namysłu, podczas której ciemne, nieufne oczy badawczo patrzyły to na nas, to na volkswagena, mężczyzna zaczął się dopytywać. - Czy panowie są archeologami? - Ton pozwalał wysnuć przypusz- czenie, że nasz rozmówca nie miał najlepszych doświadczeń z ludźmi tego zawodu. Wyjaśniłem, że nie, że przyjechaliśmy ze Szwajcarii i chcieliśmy tylko sfotografować stare kamienie. Na dźwięk słowa "Szwajcaria" twarz mu się rozjaśniła. - Panowie są Szwajcarami! Znam dwóch Szwajcarów, inżynierów mechaników. To dobrzy ludzie! Podziękowałem w duchu moim ziomkom, próbując zarazem zro- zumieć, o czym mężczyzna opowiada chłopcom w niezrozumiałym dialekcie. Jeden z nich zeskoczył z traktora i wśliznął się do samochodu, nie wypuszczając jednak z ręki maczety. Mówiąc nienaganną szkolną hiszpańszczyzną poprowadził nas wąskimi polnymi drogami pośród plantacji kawy i kukurydzy. Wreszcie rozkazującym tonem powiedział: "Tu!". Wyskoczył z samochodu zwinnie jak wiewiórka i maczetą zaczął wycinać ścieżkę w gąszczu dwuipółmetrowej kukurydzy, której długie, szerokie liście obijały się nam o uszy. Przedzierając się przez gęstwinę staraliśmy się nie stracić z oczu naszego przewodnika. Nagle chłopiec przepuścił nas do przodu. - Tam! - powiedział. Po kilku krokach stanęliśmy na polance, stanowiącej wspaniałą, zieloną oprawę dla kontrastującego z nią niebieskawego lśnienia bazaltu - piedra antigua miał mniej więcej trzy i pół do czterech metrów średnicy. Do fotografii reliefu chciałbym dodać parę słów wyjaśnienia: W centrum mitologicznej sceny stoi wysoki mężczyzna z rękami skierowanymi ku górze. W jednej trzyma coś, co przypomina białą broń kłującą, w drugiej okrągły przedmiot, który można uznać zarówno za piłkę czy trupią czaszkę, jak i za owoc kakaowca lub gniazdo szerszeni. (Majowie ciskali bombami szerszeniowymi w szeregi nieprzyjaciół. Tylko jak miotacze chronili się przed ukąszeniami tych owadów?) Mężczyzna ma na sobie współcześnie wyglądającą koszulkę z krótkimi rękawami przylegającą do ciała i zakończoną szerokim pasem, z którego : ~executor ~executor -> Paradoksem historii jest fakt, że im bardziej oddalamy się w czasie od zamierzchłych epok, tym więcej o nich wiemy ~executor -> Erich von Daniken ~executor -> Erich von Daniken ~executor -> Erich von Daniken ~executor -> Autostopem przez galaktykę ~executor -> Kobieta bez winy i wstydu
|