ĆWICZENIE 3
LINIE PRZESYŁOWE
PROTOKÓŁ POMIAROWY
I. PRZYRZĄDY WYKONAWCY
1............................................................... 1.........................................
2............................................................... 2.........................................
3............................................................... 3.........................................
4............................................................... 4.........................................
II POMIARY
1.Pomiar charakterystyki częstotliwościowej anteny.
schemat...............
Częstotliwość generatora f(MHz)
|
AO1
25,61
|
BO1
26,06
|
CO1
26,51
|
DO1
26,96
|
EO1
27,41
|
FO1
27,86
|
F40
28,30
|
WFS
|
|
|
|
|
|
|
|
Moc
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Pomiar współczynnika tłumienia α na podstawie pomiaru mocy na wejściu i wyjściu linii schemat.........
. Pomiar współczynnika tłumienia α na podstawie pomiaru współczynnika fali stojącej na wejściu i wyjściu linii
schemat.........
III POLECENIA DO WYKONANIA W SPRAWOZDANIU
-
Przedstawić na wykresie i opisać charakterystykę częstotliwościową anteny.
-
Na podstawie wykonanych pomiarów mocy oblicz wartość współczynnika tłumienia α .
-
Na podstawie wykonanych pomiarów WFS oblicz wartość współczynnika tłumienia α .
-
Dokonać analizy wartości współczynnika tłumienia wyliczonego na podstawie zmierzonych mocy WFS na wejściu i wyjściu linii.
-
IV ZAKRES WIEDZY
Przed przystąpieniem do ćwiczenia student(ka) powinien posiadać wiedzę niezbędną do odpowiedzi na następujące pytania:
1. Parametry jednostkowe linii długiej, równania różniczkowe linii.
2. Rozwiązania równań linii długiej, parametry charakterystyczne linii Z0,α, β.
3. Fala pierwotna i fala odbita w linii długiej.
4. Prędkość fazowa i grupowa.
5. Obwiednie rozkładu napięcia i prądu wzdłuż linii bez strat dla różnych obciążeń. Współczynnik fali stojącej.
6. Linia bez strat jako transformator impedancji.
7. Właściwości linii współosiowej.
8. Tłumienie linii.
9. Umieć rozwiązać przykładowe zadania.
-
oblicz tłumienie linii , jeżeli moc na wejściu Pwe=10W a moc na wyjściu Pwy=5W.
-
oblicz tłumienie linii , jeżeli napięcie na wejściu Uwe=10V a napięcie na wyjściu Uwy=5V.
-
oblicz tłumienie jednostkowe linii α o długości 100m, jeżeli Pwe=10W a Pwy=2W.
-
oblicz współczynnik odbicia Γ na wejściu linii jeżeli: Pwe=10W, Pwy=5W i WFS=3.
-
V LITERATURA
1. Trochę Historii
Skąd nazwa CB ? Pochodzi ona od angielskich słów "citizens band", które oznaczają pasmo obywatelskie. Jest to pasmo 27 MHz, wykorzystywane przez miliony osób na całym świecie. Jego początki to 1947 rok, kiedy to w USA odbył się specjalny kongres poświęcony problemom łączności obywatelskiej. Początkowo zaproponowano pasmo częstotliwości od 460 do 470 MHz. Szybko jednak zorientowano się, że nie był to dobry pomysł ze względu na niewielki zasięg i wysokie koszty takich urządzeń. Do łączności zaproponowano więc pasmo 11 m. (27MHz). W 1958 roku sformułowano przepisy prawne, dotyczące głównie zasad udzielania licencji na to pasmo. Prawdziwy rozwój CB RADIA rozpoczął się w 1959 roku. Od tego czasu liczba wniosków o wydanie zezwolenia na ten środek łączności rosła bardzo szybko. Radia były używane głównie przez kierowców wielkich ciężarówek, którzy używali ich do informowania się o sytuacji na drogach i wzajemnym ostrzeganiu przed policyjnymi patrolami. Do Europy CB dotarło nieco później, bo w połowie lat sześćdziesiątych. Pierwsze przepisy prawne dotyczące tego środka łączności sformułowano dopiero dziesięć lat później. Wtedy to w RFN dopuszczono pierwsze radia z emisją AM i mocą 0,5 W.O CB RADIU w Polsce w tamtych czasach trudno mówić, głównie ze względu na ograniczenia prawne i niedostępność sprzętu. Prawdziwy 'boom' CB RADIO przeżyło w Polsce na przełomie lat 89-90. W tym czasie dopuszczone do użytku było pasmo od 26,960 do 27,280 MHz. W 1991 roku pasmo obywatelskie zostało poszerzone do 40 kanałów: od 26,960 do 27,405 MHz. W chwili obecnej liczba użytkowników CB RADIA w Polsce sięga stu tysięcy. Już w 1991 roku liczba zarejestrowanych nadawców przekroczyła 100000. Pasmo dopuszczone do użytku ciągle obejmuje 40 kanałów ( 26.960 - 27.405 ), ale nadawcy używają nierzadko dużo szerszego zakresu częstotliwości.
2. Podstawowe informacje
Obecnie w Polsce dopuszczone do użytku jest pasmo częstotliwości od 26,960 do 27,410 MHz (tzw. podstawowa czterdziestka), emisje AM, FM oraz SSB z mocą odpowiednio 4, 4 i 12W. Pasmo jest ogólnodostępne. Nie trzeba zdawać żadnych egzaminów ani posiadać specjalnych umiejętności i chyba właśnie to jest powodem tak dużej popularności CB RADIA. Używany jest standard "zerowy", to znaczy że częstotliwość kanału kończy się cyfrą "0" np. 1 - 26,960 MHz. W większości krajów obowiązuje standard "piątkowy", tzn. że częstotliwość kanału kończy się cyfrą "5" np. 1 - 26,965 MHz. Pomimo udostępnienia tylko 40 kanałów nadawcy używają często dużo szerszego zakresu częstotliwości. Podział pasma przedstawia poniższa tabela.
TABELA CZĘSTOTLIWOŚCI
Ch.
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
01
|
25.610
|
26.060
|
26.510
|
26.960
|
27.410
|
27.860
|
02
|
25.620
|
26.070
|
26.520
|
26.970
|
27.420
|
27.870
|
03
|
25.630
|
26.080
|
26.530
|
26.980
|
27.430
|
27.880
|
03+
|
25.640
|
26.090
|
26.540
|
26.990
|
27.440
|
27.890
|
04
|
25.650
|
26.100
|
26.550
|
27.000
|
27.450
|
27.900
|
05
|
25.660
|
26.110
|
26.560
|
27.010
|
27.460
|
27.910
|
06
|
25.670
|
26.120
|
26.570
|
27.020
|
27.470
|
27.920
|
07
|
25.680
|
26.130
|
26.580
|
27.030
|
27.480
|
27.930
|
07+
|
25.690
|
26.140
|
26.590
|
27.040
|
27.490
|
27.940
|
08
|
25.700
|
26.150
|
26.600
|
27.050
|
27.500
|
27.950
|
09
|
25.710
|
26.160
|
26.610
|
27.060
|
27.510
|
27.960
|
10
|
25.720
|
26.170
|
26.620
|
27.070
|
27.520
|
27.970
|
11
|
25.730
|
26.180
|
26.630
|
27.080
|
27.530
|
27.980
|
11+
|
25.740
|
26.190
|
26.640
|
27.090
|
27.540
|
27.990
|
12
|
25.750
|
26.200
|
26.650
|
27.100
|
27.550
|
28.000
|
13
|
25.760
|
26.210
|
26.660
|
27.110
|
27.560
|
28.010
|
14
|
25.770
|
26.220
|
26.670
|
27.120
|
27.570
|
28.020
|
15
|
25.780
|
26.230
|
26.680
|
27.130
|
27.580
|
28.030
|
15+
|
25.790
|
26.240
|
26.690
|
27.140
|
27.590
|
28.040
|
16
|
25.800
|
26.250
|
26.700
|
27.150
|
27.600
|
28.050
|
17
|
25.810
|
26.260
|
26.710
|
27.160
|
27.610
|
28.060
|
18
|
25.820
|
26.270
|
26.720
|
27.170
|
27.620
|
28.070
|
19
|
25.830
|
26.280
|
26.730
|
27.180
|
27.630
|
28.080
|
19+
|
25.840
|
26.290
|
26.740
|
27.190
|
27.640
|
28.090
|
20
|
25.850
|
26.300
|
26.750
|
27.200
|
27.650
|
28.100
|
21
|
25.860
|
26.310
|
26.760
|
27.210
|
27.660
|
28.110
|
22
|
25.870
|
26.320
|
26.770
|
27.220
|
27.670
|
28.120
|
23
|
25.900
|
26.350
|
26.800
|
27.250
|
27.700
|
28.150
|
24
|
25.880
|
26.330
|
26.780
|
27.230
|
27.680
|
28.130
|
25
|
25.890
|
26.340
|
26.790
|
27.240
|
27.690
|
28.140
|
26
|
25.910
|
26.360
|
26.810
|
27.260
|
27.710
|
28.160
|
27
|
25.920
|
26.370
|
26.820
|
27.270
|
27.700
|
28.170
|
28
|
25.930
|
26.380
|
26.830
|
27.280
|
27.730
|
28.180
|
29
|
25.940
|
26.390
|
26.840
|
27.290
|
27.740
|
28.190
|
30
|
25.950
|
26.400
|
26.850
|
27.300
|
27.750
|
28.200
|
31
|
25.960
|
26.410
|
26.860
|
27.310
|
27.760
|
28.210
|
32
|
25.970
|
26.420
|
26.870
|
27.320
|
27.770
|
28.220
|
33
|
25.980
|
26.430
|
26.880
|
27.330
|
27.780
|
28.230
|
34
|
25.990
|
26.440
|
26.890
|
27.340
|
27.790
|
28.240
|
35
|
26.000
|
26.450
|
26.900
|
27.350
|
27.800
|
28.250
|
36
|
26.010
|
26.460
|
26.910
|
27.360
|
27.810
|
28.260
|
37
|
26.020
|
26.470
|
26.920
|
27.370
|
27.820
|
28.270
|
38
|
26.030
|
26.480
|
26.930
|
27.380
|
27.830
|
28.280
|
39
|
26.040
|
26.490
|
26.940
|
27.390
|
27.840
|
28.290
|
40
|
26.050
|
26.500
|
26.950
|
27.400
|
27.850
|
28.300
|
3. O sprzęcie
TYPY ANTEN
W paśmie CB wyróżniamy dwa podstawowe typy anten:
· anteny dookólne
· anteny kierunkowe
Najczęściej używanymi są te pierwsze głównie ze względu na uniwersalność zastosowania oraz niską cenę a także prostotę montażu. Co oznacza sformułowanie 'dookólne'? - Oznacza dookólną charakterystykę promieniowania czyli wysyłanie fali elektromagnetycznej we wszystkich kierunkach.
Wśród anten tych wyróżniamy trzy podstawowe, najczęściej spotykane rodzaje:
· anteny 1/4 fali
· anteny 1/2 fali
· anteny 5/8 fali
Jak nietrudno się zorientować jest to podział ze względu na długość falową. Pierwsze z nich używane są do pracy lokalnej. Wyróżniają się niewielkimi wymiarami i niedużym zyskiem. Anteny półfalowe są chętnie wykorzystywane przez nadawców, jednak nie maja jakiś szczególnych zalet. Ostatnie z anten pionowych dookólnych czyli 5/8 fali są uważane za najlepsze anteny do łączności DX - owych. Jest tak dlatego, iż wyróżniają się one największym zyskiem z przedstawionego tu grona oraz niskim kątem promieniowania, co jest szczególnie ważne przy łącznościach z odległymi krajami.
Co to znaczy 'antena kierunkowa'? - Jak sama nazwa mówi jest to antena promieniująca w wybranym kierunku. Najprostszym przykładem anteny kierunkowej jest dipol półfalowy, który promieniuje tylko w dwóch kierunkach. Dipol półfalowy jest podstawową częścią jednego z rodzajów anten kierunkowych, a mianowicie anten typu YAGI. Drugim typem anten kierunkowych są anteny pętlowe. Nietrudno się domyśleć, że ich elementy mają kształt pętli. Typowymi przedstawicielami takich anten są anteny QUBICAL QUAD. Anteny kierunkowe cechują się dużym zyskiem w kierunku promieniowania oraz silnym tłumieniem sygnałów z kierunków przeciwnych. Z tego względu są one idealne do łączności DX - owych, jednak ich duże wymiary często uniemożliwiają ich stosowanie.
|