Cele lekcji Wiadomości
Zapoznanie uczniów z podstawowymi, ludowymi instrumentami muzycznymi. Omówienie ich występowania w konkretnych kapelach ludowych oraz przedstawienie ich budowy. Zapoznanie uczniów z funkcjami, jakie pełnią instrumenty ludowe oraz z ich podstawowym podziałem na: hordofony, aerofony i idiofony.
Umiejętności
Uczeń potrafi:
-
Wyjaśnić pojęcie instrumentu ludowego.
-
Wyjaśnić funkcje instrumentu ludowego.
-
Wskazać podział instrumentów ludowych na podstawowe grupy i omówić ich podgrupy.
-
Omówić budowę poszczególnych instrumentów ludowych, takich jak: mazanki, skrzypce podwiązane, złóbcoki, basy, maryna, diabelskie skrzypce, cymbały, bizuny, ligary, trąbity, drumla.
-
Wskazać regiony, w których poszczególne instrumenty występują.
Metoda pracy
Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna.
-
-
Wacław Panek, Świat muzyki. Podręcznik
-
Stanowisko do odtwarzania muzyki.
-
Nagranie pieśni ludowych.
-
Plansze, rysunki poszczególnych instrumentów ludowych.
-
Karta pracy ucznia.
Przebieg lekcji Faza przygotowawcza
1. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Metodą pogadanki, przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z tematem poprzedniej lekcji.
4. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min)
Faza realizacyjna -
Zapoznanie uczniów - metodą opisu - z pojęciem ludowych instrumentów muzycznych. Wskazanie funkcji, jakie one pełnią oraz omówienie roli, jaką odgrywają w określonym środowisku i w obrzędzie.
-
Wskazanie i omówienie podziału instrumentów ludowych na: chordofony, aerofony, idiofony.
Instrumenty ludowe dzielimy na:
-
Chordofony -
(strunowe smyczkowe) - skrzypce, mazanki, skrzypce podwiązane, złóbcoki, basy, maryna;
(strunowe szarpane) - diabelskie skrzypce, cymbały.
-
Aerofony -
trawa, fujarka, piszczałka, trąby drewniane: bizuny, ligary, trąbity.
-
Idiofony -
grzechotki, kołatki, dzwonki, bas z brzękadłami, talerze, bębny, drumla.
-
Omówienie - metodą opisu - poszczególnych instrumentów należących do grupy chordofonów, aerofonów, idiofonów.
Skrzypce ludowe – trzymane są w sposób popisowy.
Mazanki – pochodzą z Wielkopolski, są trzystrunowe, nazwa wywodzi się od „mazania” smyczkiem po strunie.
Budowa: szyjka, boczki, komora kołkowa, które są wyżłobione z jednego drewna. Doklejona jest tylko wierzchnia płyta.
Skrzypce podwiązane – skrzypce ze sztucznym progiem. Patyczek ten umocowany jest między gryfem a strunami.
Złóbcoki – gęśle podhalańskie, instrument wydrążony wraz z szyjką w jednym kawałku drewna.
Basy – trzy lub cztery struny. Mamy dwa rodzaje wielkości basów: wiolonczele i kontrabasy. Spotykane są na południu Polski.
Maryna – typ basów szamotulskich. Mają one przy komorze kołkowej zainstalowane brzękadła.
Diabelskie skrzypce – instrument spotykany na Pomorzu. Jest to instrument szarpany, perkusyjny. Przy główce ma brzękadła i jedną strunę. Spełniają funkcję obrzędową i magiczną.
Cymbały – Występują na południu i na Mazurach. Gra się na nich za pomocą pałeczek.
-
Wysłuchanie góralskiej kapeli ludowej. Wskazanie poszczególnych instrumentów biorących udział w projekcie muzycznym. Omówienie funkcji instrumentów i ich brzmienia.
(25 min)
Faza podsumowująca
Zapisanie przez uczniów notatki do zeszytu.
(10 min)
Bibliografia -
Wacław Panek, Świat muzyki.
-
Janusz Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopia.
Załączniki -
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Ludowe instrumenty muzyczne.
Zadanie domowe
Tekst wpisany stylem tekst podstawowy
|
