Większość Obszaru Produktu należy do Popradzkiego Parku Krajobrazowego i podlega szczególnej ochronie w zakresie zasobów przyrodniczych, a wg klasyfikacji EECONET ma najwyższą rangę, jako biocentrum o znaczeniu międzynarodowym. Brak uciążliwego dla środowiska przemysłu stawia ten region w rzędzie najczystszych w Polsce.
Podstawowe zanieczyszczenia
Najpoważniejsze zanieczyszczenia wynikają z braku komplementarnej infrastruktury komunalnej: kanalizacji i oczyszczalni ścieków oraz utylizacji odpadów. O ile powietrze i gleby Obszaru są odpowiedniej czystości, o tyle wody są nadal narażone na zanieczyszczenia cywilizacyjne. Stan rzeki Poprad i niektórych potoków to jeden z kluczowych problemów ekologicznych Obszaru. Stan Popradu, na skutek wieloletnich działań rządowych8
i samorządowych uległ zasadniczej poprawie, m.in. w efekcie realizacji priorytetów ekologicznych i budowy infrastruktury ochronnej (oczyszczalnie, kolektory) na Słowacji. Jednak nie jest to jeszcze stan zadowalający i optymalny.
Według informacji Grupy Roboczej Polsko-Słowackiej9 „zdrowotność” Popradu znacząco wzrosła. W 2000 r. osiągnęła 10 w przekroju Czercza10 i 11 w przekroju Piwnicznej spośród 15 pozytywnych wskaźników czystości, planowanych do osiągnięcia w 2010 r.
Wskaźniki czystości rzeki Poprad przedstawia Tabela nr 1.
Tabela 1 Przekrój Czercz i Piwniczna Zdrój
Wskaźnik zanieczyszczenia
|
Stan w 1990
ilość w mg/l /klasa
|
Stan w 2001
|
Stan optymalny – projektowany
na 2010 r.
|
Piwniczna Zdrój
|
Czercz
|
Piwniczna Zdrój
|
Czercz
|
odczyn ph
|
6 – 8,5/IV
|
6 – 8,5/IV
|
8,1 – 8,5/II
|
7,7-8,3/II
|
6,5 – 8,5/II
|
tlen rozpuszczony
|
8/I
|
8/I
|
9,2/II
|
9/II
|
8/I
|
substancje rozpuszczalne
|
500/II
|
500/II
|
299/II
|
306/II
|
500/300/II/I11
|
zawiesina ogólna
|
100/IV
|
200/V
|
118/V
|
87/IV
|
50/II
|
chlorki
|
50/I
|
50/I
|
50/I
|
16/I
|
13/II
|
siarczany
|
150/II
|
150/II
|
36/II
|
42/I
|
150/50/II/I12
|
azot amonowy
|
2/IV
|
2/IV
|
0,48/III
|
0,86/IV
|
0,5 - 0,2/II/I13
|
azot azotanowy
|
3/II
|
3/II
|
2,15/II
|
2,29/II
|
3/II
|
fosforany
|
Brak danych
|
0,41/III
|
0,55/II
|
0,2/II
|
ChZT
|
10/II
|
10/II
|
13,6/III
|
11,5/ III
|
10/II
|
BZT5
|
4/II
|
4/II
|
6,6/III
|
5,3/III
|
4/II
|
cynk
|
1/II
|
1/II
|
0,05/I
|
0,06/I
|
1 - 0,2/II/I14
|
detergenty anionowe
|
0,5/II
|
0,5/II
|
0,1/II
|
0,06/II
|
0,5/II
|
fenole lotne
|
0,01/II
|
0,01/II
|
0,005/II
|
0,003/II
|
0,01/II
|
miano coli
|
Brak
|
danych
|
0,006/IV
|
0,005/IV
|
0,1/II
|
aprobowość biosestonu
|
Brak
|
danych
|
2/III
|
2,1/III
|
brak danych
|
Źródło: www.mos.pl (Ministerstwo Ochrony Środowiska)
Na większej części Obszaru istnieją dogodne warunki do produkcji zdrowej żywności i rozwoju gospodarstw ekologicznych.
Istotą gospodarstwa ekologicznego (w odróżnieniu od agroturystycznego) jest łączenie naturalnej produkcji i aktywnej ochrony terenu uprawy z przetwórstwem lub konserwacją żywności, bez chemicznych substancji. W przypadku takiej produkcji do minimum musi być skrócona droga od producenta do odbiorcy.
W sensie gospodarczym, produkcja ekologiczna to jeden z największych potencjałów Obszaru. Dogodne tereny wymagają niewielkich inwestycji w przygotowanie gruntu i narzędzi, natomiast dużych pieniędzy i inicjatywy w dziedzinie edukacji społeczeństwa w zakresie zmiany nawyków żywieniowych, edukacji grup rolniczych w zakresie zmiany profili produkcyjnych oraz pomocy w organizowania własnych, kooperatywnych systemów przetwórstwa
i dystrybucji zdrowej żywności.
Ważnym stymulatorem rozwoju takiej produkcji mogą być wieloletnie kontraktowania produktów ekologicznych miejscowych przez system hotelowo-gastronomiczny Obszaru.
W tym względzie lokalna żywność (surowiec i produkt) powinny mieć pierwszeństwo przed importowaną żywnością (i wodami mineralnymi) spoza Obszaru.
Miód - złoto doliny Popradu
Szczególnym bogactwem Obszaru jest miód, jego przetwórstwo i ośrodki apiterapii. Ilość i jakość miodów, czystość środowiska, w którym powstają oraz renoma ośrodków pszczelarskich, jak Kamianna, są ważnym potencjałem dla rozwoju różnych ofert uzdrowiskowo-wypoczynkowych.
3.2.2.Złoża wód mineralnych i leczniczych
Zasoby wód leczniczych Obszaru należą do najcenniejszych w Europie i stanowią ok. 25% polskich zasobów. Główne rodzaje to szczawy chłodne nasycone dwutlenkiem węgla o mineralizacji od kilku do 30 g/dm³, zawierające: wapń, magnez, sód, potas, jod, brom i inne makro i mikropierwiastki.
Wody mineralne Obszaru są szczególnie zasobne w życiodajny zestaw magnezowo-wapniowy
o wartości15 od 50 do 314 mg/dm³.
|
