Uszczegółowione efekty kształcenia
Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:
|
Poziom wymagań programowych
|
Kategoria taksonomiczna
|
Materiał nauczania
|
E.24.1.(8)1 określić rodzaj środków ochrony przeciwporażeniowej;
|
P
|
C
| -
Określanie środków ochrony przeciwporażeniowej do warunków eksploatacyjnych maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych.
-
Stosowanie wymagań ogólnych ochrony odgromowej.
-
Urządzenia elektryczne i elektroniczne w obiektach budowlanych.
-
Rodzaje mierników stosowanych przy pomiarach odbiorczych i eksploatacyjnych instalacji elektrycznych.
-
Pomiary odbiorcze i eksploatacyjne instalacji elektrycznych.
-
Badania skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach niskiego napięcia.
-
Rodzaje wyłączników różnicowoprądowych RCD (ogólnego typu AC, A, B, G i selektywne S).
-
Określenie wartości prądu zapewniającego samoczynne zadziałanie urządzenia zabezpieczającego w wymaganym czasie i impedancji pętli zwarcia właściwych dla sprawdzenia skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w układzie TN.
-
Pomiar impedancji pętli zwarcia metodą spadku napięcia.
-
Przykłady mierników impedancji pętli zwarcia: MOZ, MR-2, MZC-2, MZC 300.
-
Sprawdzanie instalacji i urządzeń elektrycznych do eksploatacji.
-
Zasady i zakres eksploatacji.
-
Wykonywanie instalacji środków ochrony przeciwporażeniowej.
|
E.24.1.(8)2 rozpoznać rodzaj środków ochrony przeciwporażeniowej;
|
P
|
A
|
E.24.1.(8)3 dokonać wyboru środków ochrony przeciwporażeniowej;
|
P
|
C
|
E.24.1.(8)4 wykonać instalacje środków ochrony przeciwporażeniowej;
|
P
|
C
|
E.24.1.(8)5 dokonać sprawdzenia poprawności działania środków ochrony przeciwporażeniowej;
|
P
|
C
|
E.24.2.(8)1 rozpoznać rodzaje mierników stosowanych przy pomiarach odbiorczych i eksploatacyjnych instalacji elektrycznych;
|
P
|
A
|
E.24.2.(8)2 wskazać rodzaj miernika stosowanego przy pomiarach odbiorczych i eksploatacyjnych instalacji elektrycznych;
|
P
|
B
|
E.24.2.(8)3 wybrać rodzaj miernika stosowanego przy pomiarach odbiorczych i eksploatacyjnych instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
E.24.2.(8)4 wykonać pomiary odbiorcze i eksploatacyjne instalacji elektrycznych stosując odpowiedni rodzaj miernika;
|
P
|
C
|
BHP (4)4 określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym z eksploatacją maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP (4)8 scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy związanym z eksploatacją maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP (5)3 określić czynniki szkodliwe występujące podczas wykonywania prac w zakresie eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP (5)8 przewidzieć sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z eksploatacją maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
D
|
BHP (6)4 wskazać skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
B
|
BHP (6)8 scharakteryzować skutki działania czynników szkodliwych na organizm człowieka podczas wykonywania prac z zakresu eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP(7)5 zastosować zasady bezpiecznej pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania prac z zakresu eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP(8)8 zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania prac z zakresu eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP (9)2 zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w zakresie wykonywania prac związanych z eksploatacją maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
BHP(10)4 udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia podczas wykonywania prac z zakresu eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych;
|
P
|
C
|
OMZ (3)1 wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania;
|
P
|
C
|
OMZ (3)2 nadzorować jakość i terminowość realizowanych zadań;
|
P
|
C
|
OMZ (4)1 skontrolować jakość wykonywanych czynności;
|
P
|
C
|
OMZ (4)2 porównać jakość wykonywanych czynności z założeniami i wymogami dokumentacji;
|
P
|
C
|
OMZ (5)1 zanalizować organizację pracy w miejscu pracy;
|
P
|
C
|
OMZ (5)2 zaproponować zmiany w organizacji pracy mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy;
|
P
|
C
|
OMZ (5)3 dobrać metody wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
|
P
|
C
|
OMZ (5)4 dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
|
P
|
C
|
KPS (5)1 określić sposoby radzenia sobie ze stresem;
|
P
|
C
|
KPS (5)2 zastosować techniki relaksacyjne;
|
P
|
C
|
KPS (8)1 podjąć samodzielne decyzje;
|
P
|
C
|
KPS (8)2 ocenić ryzyko podejmowanych działań;
|
P
|
C
|
KPS (8)3 określić skutki podejmowanych decyzji;
|
P
|
C
|
KPS (9)1 określić swoje postulaty;
|
P
|
C
|
KPS (9)2 określić techniki mediacji;
|
P
|
C
|
KPS (9)3 ustalić korzystne warunki porozumień;
|
P
|
C
|
KPS (10)1 udoskonalić swoje umiejętności komunikacyjne;
|
P
|
C
|
KPS (10)2 podjąć rolę w zespole;
|
P
|
C
|
Planowane zadania
Badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach niskiego napięcia
Przeprowadź badanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej instalacji niskiego napięcia w szkolnej pracowni montażu i eksploatacji maszyn i urządzeń elektrycznych. Podczas oględzin sprawdź zgodność instalacji elektrycznej z dokumentacją techniczną dla każdego urządzenia elektrycznego znajdującego się w pracowni. Zapoznaj się z załącznikiem A, który zawiera przykładowy spis dokumentów tworzących dokumentację techniczną urządzeń elektrycznych. Podczas pomiarów sprawdź skuteczność zastosowanych środków ochrony, zwracając uwagę na: ciągłość przewodów ochronnych i skuteczność samoczynnego wyłączania zasilania. Sporządź protokół badań, w którym należy zamieścić wyniki badań oraz ich ocenę.
Załącznik A
W skład dokumentacji technicznej wchodzi m.in.:
-
projekt techniczny ze wszystkimi rysunkami zamiennymi lub naniesionymi zmianami wprowadzonymi w czasie realizacji i eksploatacji;
-
dokumentację fabryczną dostarczoną przez dostawcę urządzeń obejmującą w szczególności świadectwa, karty gwarancyjne, fabryczne instrukcje obsługi, opisy techniczne oraz rysunki konstrukcyjne, montażowe i zestawieniowe;
-
dokumentację eksploatacyjną obejmującą dokumenty przyjęcia urządzeń do eksploatacji, w tym protokoły z prowadzonych prób odbiorczych oraz protokoły z rozruchu i ruchu próbnego urządzeń;
-
instrukcje eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych;
-
książki i raporty pracy urządzeń;
-
dokumenty dotyczące oględzin, przeglądów, konserwacji, napraw i remontów;
-
protokoły zawierające wyniki prób i pomiarów okresowych;
-
dokumenty dotyczące rodzaju i zakresu uszkodzeń oraz napraw.
|
Warunki osiągania efektów kształcenia, w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne
Zajęcia mogą odbywać się w szkolnej pracowni montażu i eksploatacji instalacji elektrycznych, CKP lub u pracodawcy. Pracownia montażu i eksploatacji instalacji elektrycznych powinna być wyposażona w: stanowiska (jedno stanowisko dla jednego ucznia), do wykonywania prac z zakresu, obróbki ręcznej, przyrządy do pomiaru wielkości geometrycznych; stanowiska wyposażone w ażurowe lub drewnopodobne ściany ok. 2 m x 2,5 m (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) zasilane napięciem 230/400 V prądu przemiennego, zabezpieczone ochroną przeciwporażeniową zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz wyposażone w wyłączniki awaryjne i wyłącznik centralny, przystosowane do montażu różnego rodzaju instalacji elektrycznych; przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, mierniki rezystancji izolacji, mierniki impedancji pętli zwarcia, mierniki rezystancji uziemień, liczniki energii elektrycznej; stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów) z oprogramowaniem umożliwiającym symulację montażu i eksploatacji instalacji elektrycznych.
Pracownia powinna posiadać także stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i skanerem oraz projektorem multimedialnym.
Środki dydaktyczne
-
Przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, mierniki rezystancji izolacji, mierniki impedancji pętli zwarcia, mierniki rezystancji uziemień, omomierze i megaomomierze
-
Przepisy budowy i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych
-
Polskie Normy i instrukcje obsługi mierników
-
Dokumentacja techniczna instalacji elektrycznych
-
Formularze protokołów z pomiarów
-
„Poligon uziomowy” lub rzeczywiste uziemienia urządzeń
-
Model instalacji z symulacją usterek ochrony przeciwporażeniowej
-
Zmontowane w pracowni obwody odbiorcze instalacji elektrycznej
-
Rzeczywiste instalacje jednofazowe i trójfazowe
-
instrukcje stanowiskowe
-
instrukcje i teksty przewodnie do ćwiczeń,
-
katalogi, normy, poradniki w wersji papierowej i elektronicznej
-
instrukcje eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
-
wzory protokołów odbiorczych i okresowych instalacji elektrycznych
Zalecane metody dydaktyczne
Zalecanymi metodami dydaktycznymi ze względu na specyfikę działu programowego są: metoda przewodniego tekstu i ćwiczenia praktyczne, które zapewniają na zajęciach aktywność każdego ucznia oraz samodzielne zdobywanie efektów kształcenia.
Przed wykonywaniem pomiarów przez uczniów nauczyciel powinien przeprowadzić pokaz z objaśnieniem, zwracając szczególną uwagę na zasady bezpiecznego posługiwania się miernikami.
Wskazane jest dwuetapowe przeprowadzanie ćwiczeń z zakresu pomiarów sprawdzających. Najpierw uczniowie powinni je wykonywać w pracowni na stanowiskach symulacyjnych i modelach, a następnie w instalacjach rzeczywistych. Pomiary rezystancji uziemień proponuje się wykonywać na „poligonie uziomowym” lub na rzeczywistych uziemieniach urządzeń.
Należy zwrócić uwagę na bezwzględne przestrzeganie przepisów bhp, a w szczególności właściwe przygotowanie instalacji do pomiarów, w tym wyłączenie napięcia, oraz bezpieczne posługiwanie się miernikami. Ćwiczenia pomiarowe powinny być wykonywane pod bezpośrednim nadzorem nauczyciela.
Formy organizacyjne
Z uwagi na bezpieczeństwo uczniów (praca pod napięciem) oraz spodziewane efekty kształcenia, zajęcia nie mogą odbywać się w grupach powyżej 16 osób. Podczas zajęć uczniowie powinni pracować w małych zespołach (w zależności od specyfiki ćwiczenia od 2 do 4 osób).
|
Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć ucznia podczas realizacji działu programowego powinno odbywać się wg zasad i kryteriów przyjętych w szkolnym systemie oceniania z uwzględnieniem specyfiki przedmiotu i działu.
Na początku zajęć nauczyciel zapoznaje uczniów z zasadami i kryteriami oceniania pracy na lekcjach oraz uzyskiwanymi przez nich efektami kształcenia.
Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć ucznia jest procesem ciągłym i powinno odbywać się systematycznie przez cały czas realizacji działu programowego. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno dostarczyć informacji dotyczących zakresu i stopnia realizacji celów kształcenia działu programowego.
Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie:
-
ustnych sprawdzianów poziomu wiadomości i umiejętności,
-
pisemnych sprawdzianów i testów osiągnięć szkolnych,
-
ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń.
Umiejętności praktyczne proponuje się sprawdzać poprzez obserwację czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji ćwiczeń oraz stosowanie testów praktycznych z zadaniami typu próba pracy, zadaniami nisko symulowanymi lub zadaniami wysoko symulowanymi, które powinny być zaopatrzone w kryteria oceny i schemat punktowania.
Obserwując czynności ucznia i dokonując oceny jego pracy należy szczególną uwagę zwrócić na:
-
przestrzeganie przepisów bhp przy wykonywaniu oględzin i pomiarów,
-
dobieranie i stosowanie odpowiednich mierników,
-
sprawność posługiwania się dokumentacją techniczną,
-
poprawność wykonywania pomiarów sprawdzających.
Kontrolę poprawności wykonania ćwiczenia należy prowadzić podczas jego realizacji i po jego zakończeniu. Po wykonaniu poszczególnych ćwiczeń zaleca się dokonanie oceny pracy ucznia w kategorii: uczeń umie lub nie umie wykonać poprawnie ćwiczenie. Po stwierdzeniu, że uczeń umie, należy wystawić ocenę według przyjętych kryteriów, zgodnie z obowiązującym w szkole systemem oceniania. Zalecane jest, aby ćwiczenie wykonane nieprawidłowo mógł uczeń powtórzyć, w celu nabycia umiejętności niezbędnych do wykonywania w przyszłości zadań zawodowych.
Proponuje się także zastosowanie samooceny indywidualnej i zespołowej uczniów podczas wykonywania zadań.
Po zakończeniu realizacji działu programowego proponuje się zastosowanie testu praktycznego typu próba pracy sprawdzającego efekty kształcenia tego działu.
|
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające:
-
dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,
-
dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.
Wskazane jest, aby przygotować zadania i ćwiczenia o zróżnicowanym poziomie trudności dostosowanym do możliwości i potrzeb uczniów uwzględniając ich zainteresowania i zdiagnozowane ograniczenia. Należy zwrócić uwagę na to, aby uczniowie o różnych preferowanych typach uczenia się byli aktywni podczas zajęć i otrzymali materiały ćwiczeniowe odpowiednie do swoich możliwości i preferencji.
|