Spis treści Wstęp 4 I cel I proces tworzenia strategii
Pobieranie 0.65 Mb.
|
| Załącznik Nr1
Do uchwały Nr XXVI/202/2009 Rady Gminy w Lipniku z dnia 21 stycznia 2009r. STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W GMINIE LIPNIK NA LATA 2009-2015 Lipnik 2009 Spis treści Wstęp 4
1.1. Podstawa prawna 4 1.2. Założenia strategii 4 1.3. Etapy budowania SRPS 5 1.3.1. Okres rozpoczęcia i zakończenia procesu tworzenia strategii 5 1.3.2. Określenie horyzontu czasowego strategii 6 1.3.3. Lista osób biorących udział w opracowaniu strategii 6 II Charakterystyka Gminy Lipnik 7 2.1. Rys historyczny 7 2.2. Położenie 7 2.3. Powierzchnia 7 2.4 Ludność 8 2.5. Klimat 9 2.6. Gleby 9 2.7. Lasy 9 2.8. Wody 9 2.9. Gospodarstwa rolne 9 2.10. Walory przyrodnicze i krajoznawcze 9 III Diagnoza społeczna gminy Lipnik 11 3.1. Analiza potencjału ludzkiego 11 3.1.2. Dziedzictwo kulturowe 11 3.1.3. Gospodarska i przedsiębiorczość 13 3.1.4. Oświata i wychowanie 16 3.1.5. Ochrona zdrowia 17 3.1.6. Kultura 17 3.2. Analiza obszarów polityki społecznej 17 3.2.1. Pomoc społeczna 17 3.2.2. Polityka prorodzinna 23 3.2.3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 25 3.2.4. Rynek pracy i bezrobocie 26 3.3. Identyfikacja zasobów i problemów społecznych 28 3.3.1. Analiza SWOT 28 3.3.2. Zasoby instytucjonalne i pozainstytucjonalne gminy 31 oraz poziom integracji społecznej 3.3. Raport 33 3.3.4. Katalog problemów społecznych opracowanych na warsztatach 33 IV Kierunki rozwoju Gminy Lipnik 36 4.1. Strategiczne kierunki rozwoju gminy 36 4.1.1. Informacje o kompleksowym dokumencie rozwoju gminy 36 4.1.2. Podstawowe kierunki rozwoju zapisane w kompleksowym 36 dokumencie dotyczącym gminy 4.1.3. Informacje o innych dokumentach strategicznych gminy 36 4.2. Wizja 37 4.2.1. Wizja rozwoju gminy w perspektywie czasowej – określenie 37 pożądanego stopnia rozwoju 4.2.2. Wizja ładu społecznego 37 4.3. Cele strategiczne Gminy Lipnik na lata 2009-2015 38 4.3.1. Cele strategiczne , operacyjne i kierunki działań 38 4.3.2. System realizacji Strategii Rozwiązywania 42 Problemów Społecznych w gminie Lipnik V Zarządzanie , monitoring i ewaluacja Strategii Rozwiązywania 48 Problemów Społecznych w gminie Lipnik 5.1. Zarządzanie realizacją Strategii Rozwiązywania Problemów 48 Społecznych 5.2. Monitoring realizacji strategii 50 5.3. Ewaluacja wdrażania Strategii Rozwiązywania Problemów 51 Społecznych 5.4. Aktualizacja Strategii Rozwiązywania Problemów 51 Społecznych Zakończenie 52 Wstęp Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na terenie Gminy Lipnik ma na celu stworzenie mieszkańcom możliwości rozwoju osobistego oraz wsparcia osób i rodzin wymagających pomocy społecznej. Analizy strategiczne pozwalają poznać ogólną sytuację organizacji przez badanie jej zasobów i działalności oraz rozpoznanie otoczenia zewnętrznego , stanowią podstawę do ustalenia jej strategii i celów. I. Cel i proces tworzenia strategii Proces zarządzania gminą ,w szczególności w aspektach jej rozwoju ,musi mieć charakter aktywny i być nastawiony na kreowanie przyszłości ,a więc winien być oparty na podejściu strategicznym Analizy strategiczne pozwalają poznać ogólną sytuację organizacji przez badanie jej zasobów i działalności oraz rozpoznanie otoczenia zewnętrznego, stanowiącego podstawę do ustalenia jej strategii i celów .
Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz.U. z 2008r. Nr 115 poz.728z późń. zm.) nałożyła na gminy opracowanie i realizację strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej ,profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka 1.2. Założenia strategii Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych ma w założeniach pełnić rolę schematu integrującego działania poszczególnych uczestników życia społecznego w gminie .Podstawową funkcją strategii powinno być z jednej strony – dostarczanie podmiotom polityki społecznej oraz mieszkańcom informacji o długookresowych uwarunkowaniach rozwoju infrastruktury społecznej, natomiast z drugiej strony – deklaracją i zobowiązaniem władz gminy do podjęcia określonych przedsięwzięć i działań. W tym kontekście strategia powinna wskazywać cele, ich hierarchię, możliwości realizacji tych celów, jak też narzędzia i instrumenty stosowane w procesie wdrażania kolejnych działań. Jest także programem rozwoju, który formułuje cele długofalowe i sposoby ich realizacji, ustala hierarchię, podporządkowuje działania doraźne celom długofalowym. Strategia ma na celu charakter partnerski- społeczny. Określa kierunki i granice działań władz oraz udział innych partnerów .Jest stale aktualizowana i korygowana. Opracowana strategia umożliwia wyłonienie głównych celów i kierunków polityki społecznej, podporządkowuje działania doraźne działaniom długofalowym z wykorzystaniem silnych stron i szans rozwojowych, a kompensowanie słabych stron i zagrożeń .Pozwoli ona na lepsze zagospodarowanie zasobów ludzkich, sprzętowych, obiektów, instytucji, środków finansowych oraz wiedzy i zwiększy szanse na pozyskanie dodatkowych, zewnętrznych źródeł finansowania dla poszczególnych działań polityki społecznej.
Okres rozpoczęcia pracy nad strategią rozpoczął się od czerwca 2008 roku. Przed rozpoczęciem prac mających na celu opracowanie Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, przeprowadzono cykl warsztatów, które odbyły się kolejno 25.09.2008 r.; 28.10.2008 r.; 20.11.2008 r.
Czas realizacji strategii rozwiązywania problemów społecznych Gminy Lipnik obejmuje lata 2009-2015.
W opracowaniu strategii brał udział Zespół Roboczy (zadaniowy) ds. Koordynacji Wdrażania Programu Integracji Społecznej w Gminie Lipnik oraz Zespół Warsztatowy ds. Opracowania / Aktualizacji Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Lipnik, powołany Zarządzeniem Nr 61/2008 Wójta Gminy Lipnik z dnia 30.10.2008r. Lista osób należących do Zespołu Roboczego ( zadaniowego ):
Skład Zespołu Warsztatowego : 1. Dyrektor Zespołu Szkół w Lipniku 2.Dyrektor Zespołu Szkół we Włostowie 3. Kierownik Posterunku Policji we Włostowie 4. Kierownik ds. zatrudnienia w Powiatowym Urzędzie Pracy w Opatowie 5. Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Opatowie 6. Kurator Sądowy Rodzinny przy Sądzie Rejonowym w Opatowie 7. Prezes Stowarzyszenia Sekcji Diecezjalnej Instytutu Akcji Katolickiej Wspierania
Interwencyjnego dla ofiar przemocy w rodzinie 10.Kierownik Wydziału Oświaty, Kultury, Kultury Fizycznej i Turystyki w Starostwie Powiatowym w Opatowie. W pracy nad oceną i aktualizacją strategii brały udział osoby reprezentujące wszystkie środowiska społeczne i problemowe w gminie. II. Charakterystyka Gminy Lipnik 2.1. Rys historyczny Gmina Lipnik należy od 1 stycznia 1999 r. do powiatu opatowskiego. Leży we wschodniej części województwa świętokrzyskiego. Sąsiaduje z gminami powiatu własnego i sandomierskiego wzdłuż gminy, po linii południowy - wschód – zachód przebiega droga krajowa nr 77 relacji Lipnik – Stalowa Wola- Przemyśl. 2.2.Położenie Gmina Lipnik geograficznie położona jest na Wyżynie Małopolskiej, w skład której wchodzi Wyżyna Kielecka podzielona na 6 mezoregionów . Jeden z nich nazywa się Wyżyną Sandomierską, która jest przedłużeniem Gór Świętokrzyskich, cechuje ją pokrywa lessowa. Lessy, które zajmują całą powierzchnię gminy wyznaczają charakter krajobrazowo -gospodarczy Lipnika i pozostałych wiosek tworzących tę jednostkę administracyjną w powiecie opatowskim . Łagodne wzgórza przechodzą miejscami w płaszczyzny pól bardzo urodzajnych, szczególnie tam gdzie zgromadził się czarnoziem. Żyzna ziemia w połączeniu z łagodnym klimatem sprzyja sadownictwu .Większość wsi wchodzących w skład gminy Lipnik istniała już w średniowieczu. Mieszkańcy należeli do parafii strzyżowickiej, malickiej, goźlickiej, włostowskiej i mydłowskiej – stosunkowo gęsto zaludnionych w tamtych czasach. Przez następne stulecia wioski gminy Lipnik należały do średniozamożnych szlacheckich rodów sandomierskich. Często wsie składały się z dwóch części :włościańskiej i folwarku . Taki układ zachował się do uwłaszczenia kiedy to pojawiło się po parcelacji części gruntów kilka kolonii .Kolejne wielkie zmiany zaszły na tym skwarku Polski po katakliźmie wojennym, kiedy to w 1945 r chłopi otrzymali w wyniku reformy rolnej dworską ziemię. Nadal więc podstawą działalności gospodarczej mieszkańców gminy było typowe rolnictwo o kierunku roślinno-hodowlanym .Ostatnie dziesięciolecia zmieniają częściowo profil rolnictwa gminy. Niektóre wioski za przykładem sąsiedniej gminy Obrazów zajęły się produkcją warzywniczą i sadowniczą. Szansą dla niektórych miejscowości położonych przy ważnej drodze Warszawa-Rzeszów może być infrastruktura, szczególnie na rozdrożu w Lipniku. Drugą szansą do tej pory zupełnie nie wykorzystaną - jest spory potencjał turystyczny. Ziemia lipnicka ma bowiem urokliwe krajobrazy, szczególnie ciekawa krajoznawczo jest dolina Opatówki o walorach wręcz uzdrowiskowych /specyficzny mikroklimat i dobre wody źródlane /. Wspomnieć tez należy o wartościach geologicznych tej krainy, które mogą być zachętą do uprawiania agroturystyki. Nie brakuje też ciekawych ludzi, zabytków architektury i obfitej spuścizny historycznej. Źródło: monografia krajoznawcza gminy Lipnik nt. „Lipnik i okolice”
Gmina Lipnik zajmuje powierzchnię 82 km2 Źródło: Urząd Gminy w Lipniku 2.4. Ludność Gmina Lipnik liczy 5868 mieszkańców wg stanu na dzień 31.12.2008 r. Gmina Lipnik podzielona jest pod względem administracyjnym na 22 sołectwa. Wykaz sołectw i wsi w gminie Lipnik wraz z liczbą mieszkańców:
Źródło: Urząd Gminy w Lipniku Struktura wiekowa ludności kształtuje się następująco wg stanu na dzień 31.12.2008 r. - w wieku przedprodukcyjnym - 1247 - w wieku produkcyjnym /kobiety/- 1614 - w wieku produkcyjnym /mężczyźni/ -1931 - w wieku poprodukcyjnym /kobiety/ -780
Źródło : Urząd Gminy w Lipniku 2.5.Klimat Urozmaicona rzeźba terenu i spore deniwelacje powoduje powstawanie inwersji termicznych w zagłębieniach terenowych czyli dużych różnic w temperaturze między np. wysoczyzną, a dnem doliny. Mogą dochodzić do 3-5 C. Na dnie wąwozów i dolin zalega zimne i wilgotne powietrze. Cechą charakterystyczną Wyżyny Sandomierskiej jest również występowanie zboczy chłodnych (o wystawie północnej )i ciepłych (o wystawie południowej). 2.6.Gleby Gleby gminy Lipnik to jest największe bogactwo. Występują tu najlepsze i to na sporym obszarze . Czarnoziemy występują przede wszystkim we Włostowie i okolicy. Jest ich około 45 % w Lipniku i okolicy 30 % - w stosunku do innych gleb. Jednak w całej strukturze glebowej całej gminy Lipnik dominują gleby pyłowe wytworzone z lessu. W dolinie Opatówki szczególnie w strefie wylewów tej rzeki osadziły się również urodzajne, ale trudniejsze do uprawy mady.
Lasów w gminie Lipnik nie jest dużo stanowią razem z gruntami leśnymi 319 ha. Co stanowi 3.92 % powierzchni gminy . Urodzajna ziemia, wczesne osadnictwo, duże zaludnienie, to czynniki małej lesistości tego terenu. Największy las to kompleks w Międzygórzu o powierzchni 95.2 ha . W sąsiednich Słabuszewicach dominują drzewa ponad 50 letnie . W dolinie Opatówki spotyka się miejscami las wilgotny, występujący u podnóża Opatówki pod Słabuszewicami. 2.8.Wody Główna rzeka przepływająca przez Lipnik to Opatówka .Na terenie gminy położonych jest kilka źródeł i wysięków dobrej, ale twardej wody. Wypływy z reguły zlokalizowane są u podnóży zboczy doliny Opatówki .Najwięcej źródeł znajduje się w okolicach Gołębiowa, Lipnika i przede wszystkim Międzygórza .Dalej spotyka się źródełka w Gozdawie, Leszczkowie, Żurawnikach Dolnych i Włostowie. Woda wypływa z dolomitów i wapieni środkowodewońskich. Woda z tych źródeł ma wysoką jakość, a źródła sporą wydajność. Największą ma źródło w Międzygórzu – 9.5 l na sekundę. Na terenie gminy Lipnik we Włostowie znajduje się jeden z głównych zbiorników wód podziemnych /GZWP/ woj. świętokrzyskiego zaopatrujący w wodę mieszkańców kilku gmin. Charakter zbiornika szczelinowo-krasowy w skałach wapiennych i dolomitowych z dewonu środkowego i górnego.
Gmina posiada 1865 gospodarstw rolnych 2.10. Walory przyrodnicze i krajobrazowe Fauna
Występująca na obszarze gminy fauna jest charakterystyczna dla obszaru nizinnego. Bardzo liczną grupę stanowią ssaki. Stosunkowo często występują jeże, piżmaki oraz gryzonie: myszy polne ,norniki .Drapieżniki reprezentowane są przez lisy, kuny domowe, tchórze i łasice. Na otwartych przestrzeniach występują zające, sarny. Spośród płazów najczęstszymi są: żaba trawna, żaba wodna, ropucha szara i zielona, jaszczurka zwinka, padalec, zaskroniec. W zagajnikach, zadrzewieniach, na polach schronienie znajdują liczne gatunki ptaków . W otwartym terenie są to bażanty, kuropatwy, jastrzębie i myszołowy. W siedliskach ludzkich bądź w ich bezpośrednim sąsiedztwie gatunki synantropijne takie jak: jaskółka dymówka, sierpówka ,dzierlatka, wróbel domowy, kawka, gawron, sroka, szpak, bocian biały. Najbardziej zróżnicowanym elementem fauny na terenie sołectwa są owady i bezkręgowce, które liczebnością przewyższają pozostałe gatunki. W okolicach stawów, rowów melioracyjnych, pól i łąk można spotkać różne gatunki chrząszczy, motyli, muchówki, komarów i ważek. Flora Szata roślinna na obszarze gminy ukształtowała się po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia, pod wpływem takich elementów środowiska jak: klimat, wody, rzeźba terenu, gleby oraz działalność człowieka .Krajobraz naturalny jest mocno przekształcony w wyniku prowadzenia intensywnej działalności mieszkańców na przestrzeni setek lat .Urozmaiceniem i dopełnieniem szaty roślinnej są również niewielkie zadrzewienia i zarośla środpolne tzw. czynnie złożone z tarniny, dzikiej róży, głogów, jeżyn, dzikiego bzu i innych. Pola, łąki i nieużytki porośnięte są licznymi gatunkami roślin synantropijnych, wśród których występują gatunki pospolite zwane chwastami jak: komosa biała,rdest ptasi, przetacznik i wiele innych. Zabytki przyrody Po byłych właścicielach dworów pozostało kilka-mniej lub bardziej czytelnych – parków . Można tam spotkać piękne i stare okazy drzew ozdobnych. Często pojedyncze drzewa są jakby żywymi pomnikami i jedynym śladem po domostwach ziemian. Takie miejsca zachowały się między we Włostowie, Leszczkowie, Gołębiowie,Usarzowie, Malicach, Słabuszewicach , Łownicy. Obszary prawnie chronione. Na terenie gminy Lipnik nie występują obszary prawnie chronione, nie ma też wielko przestrzennych obszarów prawnie chronionych. Występują natomiast przydrożne znaki historii: -Malice -pomnik Jana Pawła II -Włostów -figura z XVIII w. -Włostów -kolumna upamiętniająca wizytę w tej miejscowości nuncjusza a później papieża Piusa XI -Włostów -plac kościelny -kolumna św. Jana -Włostów -pomnik Wincentego Kadłubka z 1909 r -łąki na pograniczu Malic i Słabuszewic- figura św. Jana Nepomucena
3.1.Analiza potencjału ludzkiego Turystyka Gmina Lipnik nie posiada zbyt dużego potencjału turystycznego z uwagi na brak naturalnych warunków /brak jezior, zbiorników zaporowych, znaczących rzek/, jednak możliwy jest wzrost ruchu turystycznego zwłaszcza w zakresie turystyki weekendowej. Zaczątkiem bazy turystycznej są funkcjonujące obiekty takie jak :
Na terenie gminy brak gospodarstw agroturystycznych, choć warunki do ich rozwoju są sprzyjające, ponieważ nie ma zakładów przemysłowych emitujących zanieczyszczenia czy hałas. Obecność lasów pozwala na rekreacyjne wycieczki i spacery. 3.1.2.Dziedzictwo kulturowe Gmina Lipnik nie posiada zbyt wielu znaczących obiektów kultury materialnej. Wg aktualnie obowiązującego rejestru zabytków do obiektów objętych ochroną konserwatorską należą: Obiekty wpisane do rejestru zabytków
Źródło: Urząd Gminy w Lipniku
W gminie Lipnik dominującą formą działalności gospodarczej jest gospodarka rolna. Sprzyjają temu dobre gleby, w miarę korzystne warunki klimatyczne (dobre nasłonecznienie, łagodny klimat ) oraz ukształtowanie powierzchni (łagodna rzeźba terenu). Rolnictwo Na obszarze gminy jedyną formą organizacji produkcji rolnej jest rolnictwo indywidualne. Struktura agrarna charakteryzuje się znacznym rozdrobnieniem . Struktura agrarna w gminie Lipnik Grunty obszarowe użytków rolnych i liczba gospodarstw
Źródło :Urząd Gminy w Lipniku stan na dzień 31.12.2008 r. Użytki rolne w Gminie Lipnik
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy Produkcja roślinna i zwierzęca W strukturze zasiewów dominują zboża .W niewielu miejscowościach lokują się rośliny okopowe i warzywa. Wynika to z przydatności gleb, warunków klimatycznych ( niski wskaźnik opadów atmosferycznych) oraz opłacalności produkcji . Struktura zasiewów: -powierzchnia zasiewów – 5782 ha -zboża - 3571 ha -ziemniaki - 431 ha -buraki cukrowe -1224 ha -rzepak i rzepik - 110 ha -pastewne - 240 ha -warzywa gruntowe - 77 ha -truskawki - 12 ha -pozostałe - 117 ha
Podstawowym kierunkiem w produkcji zwierzęcej jest hodowla bydła ogólnoużytkowego, a zwłaszcza krów mlecznych, których jest 2152 sztuk, oraz chów trzody chlewnej .W porównaniu do lat wcześniejszych liczba hodowlanych zwierząt uległa zmniejszeniu .Obsada bydła w sztukach na 100 ha użytków rolnych wynosi:
Pozarolnicza działalność gospodarcza Z uwagi na fakt, że gmina ma charakter typowo rolniczy, mało jest podmiotów gospodarczych prowadzących inną działalność .Dominują usługi związane z obsługą rolnictwa oraz budownictwo. Formą prowadzonej działalności są najczęściej małe warsztaty i obiekty drobnej wytwórczości .
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Lipniku rok 2008 Wśród podmiotów gospodarczych zdecydowanie przeważają handel ( małe placówki handlowe oferujące artykuły spożywcze) zaspakajające potrzeby mieszkańców. Warto zauważyć, że w gminie istnieją podmioty gospodarcze świadczące roboty budowlane, stolarskie oraz pojedyncze podmioty świadczące inne usługi co obrazuje nam wymieniona tabela. Choć ilość podmiotów gospodarczych wzrasta, co w niewielkim stopniu przekłada się na wzrost miejsc pracy. Wg wiadomości z Urzędu Gminy najbardziej rozwojowe miejscowości to : Lipnik, Gołębiów, Kurów i Włostów. Biblioteki Na terenie gminy funkcjonuje Gminna Biblioteka Publiczna w Lipniku z filią w Malicach Kościelnych i Włostowie . Gminna Biblioteka Publiczna w Lipniku dane na 2005/2006/2007
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Urzędu Gminy
Na terenie gminy funkcjonują dwie placówki oświatowe :
Stan obiektów jest dość dobry pod względem posiadanego wyposażenia, jak i aktualnego stanu technicznego. Szkolnictwo publiczne podstawowe i gimnazjum w roku szkolnym 2006/2007
Źródło: Urząd Gminy w Lipniku Szkolnictwo publiczne i gimnazjum w roku szkolnym 2007/2008
: images -> biblioteka -> zalaczniki zalaczniki -> Wniose k o wydanie jednorazowego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych zalaczniki -> Załącznik nr 1 do Umowy Sprzedaży Energii Elektrycznej zalaczniki -> SzczegóŁowy opis przedmiotu zamówienia
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||