TWORZENIE WYKRESÓW Z DODATKOWYMI OSIAMI X i Y
Zakładamy, że w trzech kolumnach arkusza kalkulacyjnego zapisane są wartości liczbowe trzech zmiennych X, Y oraz Z. (w kolumnach A, B oraz C). W przypadku próby wykonania na wspólnym rysunku wykresów zależności Y=f(X) oraz Z=g(X) możliwe są trzy przypadki:
-
wielkości zmiennych zależnych Y oraz Z są wyrażone w takich samych jednostkach a ich wartości liczbowe są podobnego rzędu dla zmiennej Y oraz Z
-
wielkości zmiennych zależnych Y oraz Z są wyrażone w takich samych jednostkach a wartości liczbowe zmiennej Y znacznie różnią się rzędem wielkości od zmiennej Z
-
wielkości zmiennych zależnych Y oraz Z są wyrażone w różnych jednostkach
W przypadku a) stosuje się typowe postępowanie tworzenia wykresu zawartego w kreatorze wykresów. Wynikiem tego postępowania jest wykres zawierający dwie krzywe Y(X) i Z(X) ze wspólną osią zmiennej zależnej.
W przypadkach b) i c) konieczne jest zastosowanie procedury dodawania dodatkowej osi na wykresie z odpowiednimi (różnymi jednostkami lub wartościami liczbowymi). W tym celu:
-
Otwórz arkusz: Dane017.xls i zapisz go jako Dane017A.xls.
-
W menu głównym Wstaw wybierz opcję Wykres
-
W okienku Kreator wykresów – Typ wykresu w zakładce Standardowe typy wybierz jak Typ wykresu wykres XY(Punktowy) oraz odpowiedni Podtyp wykresu, np. Wykres punktowy z punktami danych połączonymi liniami.
-
Naciśnij klawisz Dalej.
-
W otwartym okienku włącz zakładkę Serie
-
Naciśnij przycisk Dodaj znajdujący się pod okienkiem Serie.
-
W okienku Serie zaznacz Serie1
-
Kliknij lewym klawiszem myszy w pole Wartość X
-
Umieść kursor w tym polu i zaznacz zakres zmiennej X (komórki A7:A26)
-
Kliknij lewym klawiszem myszy w pole Wartość Y
-
Umieść kursor w tym polu i zaznacz zakres zmiennej Y (komórki B7:B26), co powoduje pojawienie się wykresu Y(X).
-
Naciśnij klawisz Dalej.
-
Naciśnij klawisz Zakończ.
-
Umieść kursor w polu otrzymanego wykresu, naciśnij prawy klawisz myszy i wybierz opcję Dane żródłowe
-
Naciśnij przycisk Dodaj znajdujący się pod okienkiem Serie.
-
W okienku Serie zaznacz Serie2, co powoduje pojawienie się na dotychczasowym wykresie dodatkowego pojedynczego punktu (w innym kolorze).
-
Kliknij lewym klawiszem myszy w pole Wartość X
-
Umieść kursor w tym polu i zaznacz zakres zmiennej X (komórki A7:A26)
-
Kliknij lewym klawiszem myszy w pole Wartość Y
-
Umieść kursor w tym polu i zaznacz zakres zmiennej Z (komórki C7:C26), co powoduje pojawienie się obok poprzedniego wykresu także wykresu Z(X).
-
Naciśnij klawisz Dalej.
-
Naciśnij klawisz Zakończ.
-
W otrzymanym w ten sposób wykresie (bez tytułu oraz tytułów osi) naciśnij dwukrotnie lewym klawiszem myszy na dowolny punkt wykresu funkcji Z(X).
-
W otwartej w tej sposób zakładce Formatowanie serii danych otwórz zakładkę Oś. W zamieszczonym w tej zakładce poleceniu Kreśl serie na wybierz opcję: Oś główna i naciśnij klawisz OK. na tym etapie otrzymany wykres zawiera tylko jedną oś pionową po lewej stronie wykresu.
-
W otrzymanym w ten sposób wykresie (bez tytułu oraz tytułów osi) naciśnij dwukrotnie lewym klawiszem myszy na dowolny punkt wykresu funkcji Z(X).
-
W otwartej w tej sposób zakładce Formatowanie serii danych otwórz zakładkę Oś. W zamieszczonym w tej zakładce poleceniu Kreśl serie na wybierz opcję: Oś pomocnicza i naciśnij klawisz OK. W ten sposób na wykresie pojawiła się dodatkowa oś pionowa po prawej stronie wykresu.
-
Kliknij jeden raz prawym klawiszem myszy na pusty obszar wykresu. W otwartym w ten sposób polu wyboru wybierz opcję Opcje wykresu.
-
W zakładce Opcje wykresu wypełnij odpowiednimi informacjami pola:
a) Tytuł wykresu (jeśli to konieczne)
b) Oś wartości X
c) Oś wartości Y
d) Dodatkowa oś wartości Y
-
Naciśnij klawisz OK.
-
Aby umożliwić wstawianie elementów graficznych (symbole, teksty, ikony, rysunki) w polu wykresu w programie MS Excel należy udostępnić paski narzędzi. W tym celu należy:
-
W menu głównym Widok wybierz opcję Paski narzędzi
-
Zaznacz żądane opcje: Rysowanie lub WordArt
-
W celu umieszczenia w polu wykresu etykiet zawierających opis elementów występujących na wykresie (punktów lub linii) należy:
-
lewym klawiszem myszy nacisnąć jeden raz na ikonę „Rysuj pole tekstowe” znajdująca się zwykle na dolnym pasku,
-
umieścić znacznik myszy w żądanym miejscu pola wykresu
-
nacisnąć jeden raz lewym klawiszem myszy, co powoduje otwarcie pola tekstowego
-
wpisać żądany opis elementu wykresu, a następnie umieścić znacznik myszy poza polem tekstowym, co kończy edycję w polu tekstowym
-
zaznaczyć lewym klawiszem myszy utworzone pole tekstowe
-
umieścić kursor myszy na wyświetlonej w ten sposób ramce otaczającej wybrane pole tekstowe i przeciągnąć je z zawartością we właściwe miejsce wykresu, a następnie kliknąć jeden raz lewym klawiszem myszy w dowolnym miejscu wykresu poza polem tekstowym.
-
Powtórzyć czynności opisane w punktach a) – f) dla innych pól tekstowych.
-
Zapisz arkusz z otrzymanym wykresem w pliku Dane017A.xls.
-
Postępując analogicznie wykonać zadanie z pliku Dane018.xls
|