Šulgi (2095-2046 p n. e.) -1 Określenia roczne

Pobieranie 117.28 Kb.

Data	06.05.2016
Rozmiar	117.28 Kb.

Šulgi (2095-2046 p.n.e.) -1

Określenia roczne

01. mu šul-gi lugal Rok, Šulgi (stał się) królem

02. mu šul-gi lugal uri₅^ki-ma-ke₄^gišgu-za za-gin₃ ^den-lil₂-ra Rok, Šulgi, król Ur tron z lapis-lazuli boga Enlila

i₃-na-ku₄-ra wprowadził

03. mu e₂ muhaldim ^dnin-šubur ba-du₃-a Rok, kuchnia świątyni Ninšubura została zbudowana

04. nie poświadczone

05. mu uš e₂ ^dnin-urta ki ba-a-gar Rok, fundamenty świątyni Ninurty zostały położone

06a. mu dēr^ki(BAD₃.GAL.AN.KI) ki-be₂ gi₄-a Rok, Dēr zostało odbudowane

06b. mu us₂-sa uš e₂ ^dnin-urta ki-a bi₂-gar Rok następny po 05
07a. mu gir₃ nibru^ki si bi₂-sa₂-a Rok, droga do Nippur została naprawiona^¹

07b. mu lugal-e uri₅^ki-ta nibru^ki-še₃ in-nigin₃ Rok, król z Ur do Nippur odbył podróż

08. mu ma₂ ^dnin-lil₂-la₂ ba-du₈ Rok, statek bogini Ninlil został uszczelniony^²
09. mu e₂ ^dnanna kar-zi-da e₂-a ba-ku₄ Rok, bóg Nanna z Karzida do (swej) świątyni został wprowadzony^³

10. mu e₂ hur-sag lugal ba-du₃ Rok, „Górski Dom”^⁴ króla został zbudowany

11. mu ^dištaran dēr^ki (BAD₃.GAL.AN.KI) e₂-a ba-ku₄ Rok, bóg Ištaran z Dēr do (swej) świątyni został wprowadzony

12a. mu nu-^umušmuš-da ka-zal-lu^ki e₂-a ba-ku₄ Rok, bóg Numušda z Kazallu do (swej) świątyni został wprowadzony

12b. mu lugal-ba-gara₂ e₂-a-na! ku₄-ra Rok, bóg Ningirsu^⁵ do swej świątyni Bagara został wprowadzony

13a. mu e₂ hal-bi lugal ba-du₃ Rok, „Pałac Zimowy” króla został zbudowany

13b. mu lugal-ba-gara₂ e₂-a ku₄-ra us₂-sa Rok następny po, Lugal-ba-gara₂ (=Ningirsu) do świątyni (swej) został wprowadzony

14. mu ^dnanna nibru^ki e₂-a ba-ku₄ Rok, bóg Nanna z Nibru do (swej) świątyni został wprowadzony

15. mu en-nir-zi-an-na en ^dnanna maš₂-e i₃-pa₃ Rok, En-nirzi-ana, arcykapłan boga Nanna został wybrany poprzez wróżbę

16. mu na₂ ^dnin-lil₂-la₂ ba-dim₂ Rok, łoże bogini Ninlil zostało zbudowane

17. mu en-nir-zi-an-na en ^dnanna ba-hun-ga₂ Rok, En-nirzi-ana, arcykapłan boga Nanna został intronizowany^⁶

18. mu li₂-wir(GIR₃)-mi-ţa-šu dumu-munus lugal Rok, Liwir-miţţašu, córka króla, królową Marhaši

nam-nin mar-ha-ši^ki ba-il₂ została wybrana^⁷
19. mu EZENxKASKAL(?)^ki ki-be₂ ba-ab-gi₄ Rok, EZENxKASKAL(?)^⁸ zostało odbudowane

20a. mu dumu uri₂^ki-ma lu₂ ^gišgid₂-še₃ KA ba-ab-kešda Rok, „obywatele” Ur jako włócznicy zostali zmobilizowani^⁹

20b. mu ^dnin-hur-sag-ga₂ nu-tur e₂-a-na ba-an-ku₄ Rok, bogini Ninhursanga z Nutur do swej świątyni została wprowadzona

21a. mu ^dnin-urta ensi₂ gal ^den-lil₂-la₂-ke₄ e₂ ^den-lil₂ Rok, bóg Ninurta, „wielki namiestnik (zarządca)”

^dnin-lil₂-la₂-ke₄ eš-bar-kin ba-an-du₁₁-ga boga Enlila, w świątyni Enlila i Ninlil wyrocznię

^dšul-gi lugal uri₅^ki-ma-ke₄ GANA₂ ni₃-kas₇ wypowiedział; Šulgi, król Ur na polach, w rachun-

šuku e₂ ^den-lil₂ ^dnin-lil₂-la₂-ke₄ si bi₂-sa₂-a kach, w aprowizacji świątyni Enlila i Ninlil porządek zaprowadził

21b. mu BAD₃.AN^ki ba-hul Rok, Dēr zostało zniszczone^¹⁰
22a. mu us₂-sa ^dnin-urta [...] Rok następny po, Ninurta ...

22b. mu us₂-sa BAD_3.AN^ki ba-hul Rok następny po, Dēr zostało zniszczone

23. mu ^dšul-gi lugal-e a₂-mah ^den-lil₂ sum-ma-ni [...] x.x.x Rok, Šulgi król, (któremu) Enlil podarował siłę potężną [...]

24. mu kara₂-har^ki ba-hul Rok, Karahar zostało zniszczone

25. mu si-mu-ru-um^ki ba-hul Rok, Simurrum^¹¹ zostało zniszczone
26. mu si-mu-ru-um^ki a-ra₂ 2-kam-ma-aš ba-hul Rok, Simurrum drugi raz zostało zniszczone
27. mu ha-ar-ši^ki ba-hul Rok, Harši zostało zniszczone
28a. mu en eridu^ki-ga ba-hun-ga₂ Rok, arcykapłanka Eridu została intronizowana

28a2. mu en-nam-šita-^dšul-gi-ra-ke₄-ba-gub ba-hun Rok, En-nam-šita-Šulgirake-ba-gub została (jako arcykapłanka) intronizowana

29. mu us₂-sa en eridu^ki-ga ba-hun-ga₂ Rok następny po, arcykapłanka Eridu została intronizowana

30. mu dumu-munus lugal ensi₂ an-ša-an^ki-ke₄ ba-tuk Rok, córka króla z ensi₂ Anšan została ożeniona

31. mu kara₂-har^ki a-ra₂ 2-kam-ma-aš ba-hul Rok, Karahar po raz drugi zostało zniszczone
32. mu si-mu-ru-um^ki a-ra₂ 3-kam-ma-aš ba-hul Rok, Simurrum po raz trzeci zostało zniszczone^¹²
33. mu us₂-sa si-mu-ru-um^ki a-ra₂ 3-kam-ma-aš ba-hul Rok następny po, Simurrum po raz trzeci zostało zniszczone

34. mu an-ša-an^ki ba –hul Rok, Anšan zostało zniszczone^¹³

35. mu us₂-sa an-ša-an^ki ba –hul Rok następny po, Anšan zostało zniszczone
36. mu ^dnanna kar-zi-da^ki a-ra₂ 2-kam-aš e₂-a ba-ku₄ Rok, bóg Nanna z Karzida po raz drugi do (swej) świątyni wszedł

37. mu bad₃ ma-da ba-du₃ Rok, mur (terytorium) mada został zbudowany^¹⁴

37?^¹⁵. mu e₂ ^dnergal ba-du₃ Rok, świątynia boga Nergala została zbudowana
38. mu us₂-sa bad₃ ma-da ba-du₃ Rok następny po, mur mada został zbudowany
39a. mu e₂ puzur₄-iš-^dda-gan-na ba-du₃ Rok, (dom-świątynia) Puzriš-Dagān zostało zbudowane^¹⁶

39a2. mu puzur₄-iš-^dda-gan e₂ ^dšul-gi ba-du₃ Rok, Puzriś-Dagān – dom (świątynia) Šulgi zostało zbudowane

40. mu us₂-sa e₂ puzur₄-iš-^dda-gan-na ba-du₃ Rok następny po, Puzriš-Dagān zostało zbudowane
41. mu us₂-sa e₂ puzur₄-iš-^dda-gan-na ba-du₃ mu us₂-sa-a-bi Rok następny po, Puzriš-Dagān zbudowane zostało, rok następny po tym^¹⁷
42. mu ša-aš-ru^ki ba-hul Rok, Šašru^¹⁸ zostało zniszczone
43. mu en-ubur-zi-an-na en ^dnanna maš-e i₃-pa₃ Rok, En-ubur-zi-ana arcykapłank boga Nanna poprzez wróżbę została wybrana

44. mu si-mu-ru-um^ki u₃ lu-lu-bu^ki a-ra₂ 10-la₂-1-kam-aš Rok, Simurrum i Lulubu po raz dziewiąty zostały

ba-hul zniszczone
45. mu ^dšul-gi nita kala-ga lugal uri₅^ki-ma lugal an-ub-da Rok, Šulgi, mąż potężny, król Ur, król czterech

limmu₂-ba-ke₄ ur-bi₂-lum^ki si-mu-ru-um^ki lu-lu-bu^ki stron świata Urbilum, Simurrum, Lulubu i Karahar,

u₃ kara₂-har^ki-ra AŠ^¹⁹-eš šu du₁₁-ga šu-tibir-ra im-mi-ra nagle jak jedno pokonał^²⁰
46. mu ^dšul-gi nita kala-ga lugal uri₅^ki-ma lugal an-ub-da Rok, Šulgi, mąż potężny, król Ur, król czterech

limmu₄-ba-ke₄ ki-maš^ki hu-ur₅-ti^ki u₃ ma-da-bi stron świata Kimaš, Hurti i ich kraje jednego dnia

u₄-AŠ!-a mu-hul zniszczył
47. mu ^dšul-gi nita kala-ga lugal uri₅^ki-ma lugal an-ub-da Rok, Šulgi mąż potężny, król Ur, król czterech

limuu₄-ba-ke₄ ki-maš^ki hu-ur₅-ti^ki u₃ ma-da-bi stron świata Kimaš, Hurti i ich kraje jednego dnia

u₄-AŠ-a mu-hul-a mu us₂-sa-a-bi zniszczył, rok następny po tymże^²¹
48. mu ha-ar-ši^ki ki-maš^ki hu-ur₅-ti^ki u₃ ma-da-bi u₄-AŠ-a Rok, Harši, Kimaš, Hurti i ich kraje jednego dnia

ba-hul^²² zostały zniszczone^²³

Amar-Suen (2045-2037 p.n.e.) -1

Określenia roczne

01. mu ^damar-^dsuen lugal Rok, Amar-Suen (został) królem^²⁴

02. mu ur-bi₂-lum^ki ba-hul Rok, Urbilum zostało zniszczone^²⁵
03a. mu ^dgu-za ^den-lil₂-la₂ ba-dim₂ Rok, boski tron Enlila został wykonany

03b. mu en-mah-gal-an-na en ^dnanna maš₂-e i₃-pa₃ Rok, En-mah-gal-ana, arcykapłanka boga Nanna została wybrana poprzez wróżbę

04. mu en-mah-gal-an-na en ^dnanna ba-hun Rok, En-mah-gal-ana, arcykapłanka boga Nanna została intronizowana (wprowadzona na urząd)^²⁶.
05. mu en-unu₆-gal ^dinanna unu^ki ba-hun Rok, (arcykapłanka) En-unu-gal bogini Inanny z Uruk została intronizowana.
06. mu ša-aš-ru-um^ki a-ra₂-2-kam ba-hul Rok, Šašrum po raz drugi^²⁷ zostało zniszczone^²⁸
07. mu hu-uh₂-nu-ri^ki ba-hul Rok, Huhnuri^²⁹ zostało zniszczone
07!^³⁰. mu ^damar-^dsuen lugal-e bi₂-tum-ra-bi₂-um^ki ia₃-ab-ru^ki Rok, Amar-Suen król, Bītum-rabi’um, Jabru

ma-da ma-da-bi u₃ hu-uh₂-nu-ri^ki mu-hul (i) kraje ich oraz Huhnuri zniszczył

08. mu en-nun-ne₂ ki-ag₂ en eridu^ki ba-hun^³¹ Rok, En-nune ukochany arcykapłan Eridu został intronizowany
09. mu en ^dnanna ga-eš^ki ba-hun Rok, arcykapłanka boga Nanna z Gaeš została intronizowana

09!^³². mu en-^dnanna-^damar-^dsuen-ra-ki-ag₂ Rok, En-Nanna-Amar-Suen-kiag^³³ arcykapłanka

en ^dnanna kar-zi-da ba-hun boga Nanna z Karzida została intronizowana^³⁴

Šū-Sîn (2036-2028 p.n.e.) -1

Określenia roczne

01. mu ^dšū-^dsîn^³⁵ lugal-am₃ Rok, Šū-Sîn został królem

02. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ma₂ dara₃-abzu Rok, Šū-Sîn, król Ur, statek (zwany) „koziorożec

^den-ki in-dim₂ podziemnego oceanu” boga Enki zbudował.
03. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ si-ma-num₂^ki mu-hul Rok, Šū-Sîn król Ur, Simānum^³⁶ zniszczył^³⁷
04. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ bad₃ mar-du₂ Rok, Šū-Sîn król Ur mur (przeciw) Amorytom

mu-ri-iq-ti-id-ni-im mu-du₃ (zwany) „Powstrzymujący Tidnum^³⁸” zbudował^³⁹
05. mu us₂-sa ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ bad₃ mar-du₃ Rok następny po, Šū-Sîn król Ur, mur (przeciw)

mu-ri-iq-ti-id-ni-im mu-du₃ Amorytom, (zwany) „Powstrzymujący Tidnum”

zbudował.

06. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ na-ru₂-a mah Rok, Šū-Sîn król Ur stelę potężną dla Enlila i

^den-lil₂ ^dnin-lil₂-ra mu-ne-ru₂ Ninlil poświęcił
07. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ma-da za-ab-ša-li^ki Rok, Šū-Sîn król Ur, kraj Zabšali zniszczył^⁴⁰

mu-hul
08. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ma₂-gur₈ mah Rok, Šū-Sîn król Ur, wspaniały statek magur dla

^den-lil₂ ^dnin-lil₂-ra mu-ne-dim₂ Enlila i Ninlil wykonał

09. mu ^dšū-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ e₂ ^dšara₂ umma^ki mu-du₃ Rok, Šū-Sîn król Ur, świątynię^⁴¹ boga Šara w Ummie zbudował^⁴²

Ibbī-Sîn (2028-2005 p.n.e.) -1

Określenia roczne

01. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal Ro, Ibī-Sîn (został) królem^⁴³

02. mu en ^dinanna maš₂-e i₃-pa₃ Rok, en Inanny została wybrana poprzez wróżbę^⁴⁴
03. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ si-mu-ru-um^ki mu-hul Rok, Ibī-Sîn król Ur, Simurrum zniszczył
04. mu en-am-gal-an-na en ^dinanna ba-hun Rok, En-amgal-ana, arcykapłanka Inanny została intronizowana
05. mu tu-ki-in-PA-mi-ig-ri-ša dumu-munus lugal Rok, Tukīn-hatti-migrīša, córka króla (przez) ensi₂

ensi₂ za-ab-ša-li^ki-ke₄ ba-an-tuk Zabšali została poślubiona

06. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ nibru^ki uri₅^ki-ma Rok, Ibī-Sîn król Ur mury wielkie Nippur i Ur

bad₃ gal-bi mu-du₃ zbudował

07. mu us₂-sa ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ nibru^ki uri₅^ki-ma Rok następny po 06

bad₃ gal-bi mu-du₃

08. mu us₂-sa ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ nibru^ki uri₅^ki-ma Rok następny po 06, rok następny po tymże^⁴⁵

bad₃ gal-bi mu-du₃-a mu us₂-sa-a-bi

09. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ hu-uh₂-nu-ri^ki KA.BAD Rok, Ibī-Sîn król Ur przeciw Huhunuri –

ma-da an-ša-an^ki-še₃ a₂-dugud ba-ši-in-gin „otwartym ustom” kraju Anšan z siłą ogromną

[...]-ra gin₇ a₂ mah si₃-bi sa bi-in-gar poszedł i jak [...] siłą potężną otoczył go i w sieć pochwycił
10. mu en-nir-si₃-an-na en ^dnanna maš₂-e in-pa₃ Rok, En-nirsi-ana arcykapłanka (en) boga Nanna poprzez wróżbę została wybrana
11. mu en-nam-ti-^di-bi₂-^dsîn-ka-še₃ kiri₃-šu-gal₂ x-unu Rok, En-namti-Ibī-Sîn kiri₃-šu-gal ?…? en boga

en ^den-ki-ka maš₂-e i₃-pa₃ Enki został poprzez wróżbę wybrany.

12. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ gu-za an ^dnanna-ra Rok, Ibī-Sîn król Ur, tron boski dla boga Nanna

mu-na-dim₂ wykonał

13. mu us₂-sa ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ gu-za an ^dnanna-ra Rok następny po, Ibī-Sîn król Ur boski tron

mu-na-dim₂ dla boga Nanna wykonał

14. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ šušin^ki a-dam-dun^ki Rok, Ibī-Sîn król Ur zagrzmiał jak burza przeciw

ma-da a-wa-an^ki-ka u₄-gin₇ ŠID bi₂-in-gi₇ u₄-1-a Suzie, Adamdun^⁴⁶ i krajowi Awan^⁴⁷ i jednego dnia

mu-un-GAM u₃ en-bi LU₂x-a ich (sobie) podporządkował a władców ich

mi-ni-in-dab₅-ba-a cudzoziemskich pojmał^⁴⁸

15. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ra ^dnanna-a ša₃ ki-ag₂-ga₂-ni Rok, Ibī-Sînowi królowi Ur, bóg Nanna w dobroci

dalla mu-un-na-an-e₃-a swego serca pozwolił osiągnąć doskonałość

16. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ^dnanna-ar Rok, Ibī-Sîn król Ur bogu Nanna (posąg?) „Książę

^dnun-me-te-an-na mu-na-dim₂ ozdoba nieba” wykonał

17. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ra mar-tu a₂-IM-ulu₃ Rok, Ibī-Sînowi królowi Ur, Amoryci znad

ul-ta uru^ki nu-zu gu₂ im-ma-na-na-ga₂-ar południowej granicy, którzy miast od dawna nie znali, podporządkowali się
18. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ^dnin-lil₂ u₃ ^dinanna Rok, Ibī-Sîn król Ur dla bogiń Ninlil i Inanny

e₂ šutum₂ ku₃ mu-ne-du₃ świetlisty magazyn zbudował

19. mu us₂-sa ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ^dnin-lil₂ Rok następny po Ibī-Sîn król Ur dla bogiń Ninlil

u₃ ^dinanna-ra e₂ šutum₂ ku₃ mu-ne-du₃ i Inanny magazyn świetlisty zbudował

20. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma ^den-lil₂-le me-lam₂-a-ni Rok, Ibī-Sîn król Ur – bóg Enlil blaskiem swoim

kur-kur-ra bi₂-in-dul₄ wszystkie kraje pokrył

21. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ ^dnin-igi-zi-bar-ra Rok, Ibī-Sîn król Ur, Nin-igi-zibara^⁴⁹, boską lirę

balag ^dinanna-ra mu-na-dim₂ bogini Inannie wykonał

22. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ke₄ a-ma-ru ni₃-du₁₁-ga Rok, Ibī-Sîn król Ur (w czasie gdy) powódź

dingir-re-ne-ke₄ za₃ an-ki im-suh₃-suh₃-a uri₅^ki z rozkazu bogów niebem i ziemią wstrząsnęła,

URUxUD^ki tab-ba bi₂-in-ge-en obydwa miasta Ur i URUxUD umocnił^⁵⁰
23. mu ^di-bi₂-^dsîn lugal uri₅^ki-ma-ra ugu₂(A.KA)^ku-bi Rok, Ibī-Sînowi królowi Ur ludzie „głupią

dugud kur-bi mu-na-e-ra małpę”^⁵¹ kraju górskiego wydali

24. mu [...] GIBIL [...]^⁵²

Ur-Nammu (2095-2046 p.n.e.) -1

Określenia roczne

01. mu

1 Chodzi zapewne o ustanowienie na całej drodze regularnych stacji dla kurierów i podróżnych

2 Barka ta była wykorzystywana do corocznych „podróży” posągów Enlila i Ninlil do Tummal w czasie tamtejszych świąt

3 Chodzi o uroczyste wprowadzenie albo nowego posągu boga albo do jego nowej (odnowionej) świątyni

4 e₂ hur-sag lugal – „Górski Dom” – nazwa pałacu królewskiego Šulgiego w Ur

5 lugal-ba-gara₂ - dosł. „Król świątyni Bagara” – imię boga Ningirsu

6 ba-hun-ga₂ – dosł. „został zaangażowany (do pełnienia funkcji)” = „objął urząd”

7 nam-nin ... ba-il₂ – dosł. „(do godności) królowej ... została wyniesiona” („wywyższona”)

8 GN niezidentyfikowane

9 (KA) ... kešda – „być przywiązanym”

10 Zapewne po tym zwycięstwie, dla utrwalenia swej władzy Šulgi wybudował w tym rejonie (między rzekami Dijala i Taban) dwie nowe fortece Išim-Šulgi i Šulgi-Nanna.

11 Simurrum = Zabban – prawdopodobnie leżało obok dzisiejszych Gór Zangan niedaleko ujścia rzeki Pungla do Sirwān

12 Walki Šulgiego z Simurrum na granicy huryckiej (Hallo, RHA 36, 1978) są poświadczone w ominach starobabilońskich – Goetze, JCS 1(1947), gdzie jest mowa o wzięciu do niewolo króla Simurrum Tappa-Daraha. Obecność córki Tappa-Daraha jest poświadczona w tekstach gospodarczych z Drehem – TLB 3,14,3; Molina,Montserrat(MM) 53,22. Żona Tappa-Daraha natomiast w MM 40,4. Kronika z Uruk z czasów Seleukidów (Hunger,m SbTU 1, 2,lin. 3-5) wspomina „Šulgi, król Ur, syn Ur Nammu, sprawował władzę królewską nad wszystkimi krajami; Taban-gar i Rabsisi, królami kraju Subartu rządził”.

13 Ponieważ ma to miejsce tylko 4 lata po ożenku jego córki z władcą Anšan, a znany jest tekst z Nippur (NRVN 7) mówiący o zniszczeniu Anšan gdzie Šulgi jest bez prefiksu dingir (u₄ an-ša-an^ki šul-gi mu-hul) można przypuszczać, że to określenie roczne Š.34 odnosi się do wydarzeń wcześniejszych – sprzed Š.21 (deifikacja króla).

14 Wg Michałowskiego (Royal Correspondence of Ur, nr 9-11) chodzi o mur mający powstrzymać ataki Amorytów Tidnum i zbudowano go gdzieś na wysokości Bad-Igi-hursanga. W Sigrist ROM 14 z Š.38 są przydziały dla żołnierzy króla (mu aga₃ us₂ lugal-ka-še₃) i na wyprawę wojenną (ša₃ kaskal-la), zaś Michałowski, Correspondence, p. 81, są wspomniani jeńcy amoryccy (nam-ra-ak MAR.TU) – to mają być dowody kampanii przeciw Amorytom Tidnum.

15 Określenie roczne nie zlokalizowane czasowo. Wg długiego wywodu Frayne’a najbardziej pasuje na Š.37

16 Chodzi o ukończenie budowy nowego centrum dystrybucji zwierząt hodowlanych w Puzriš-Dagān (Drehem). Dotychczas role tę pełniło Esagdana Nibru – też niedaleko lub w samym Puzriś-Dagān położone.

17 Chodzi o drugi rok po roku zbudowania Puzriš-Dagān

18 Šašru = późniejsze Ašur

19 AŠ = 1

20 Wiele tekstów gospodarczych z Š.45 podaje łupy lub jeńców z Urbilum i Lulubu – np.: UET 3,1763: geme₂ nam-ra-aš-ak lu lu bu^ki na-ke₄-ne; DPOA-E 39: nam-ra-ak ur-bil₃-lum^ki-ma; MVN 13,423: ša₃ nam-ra-ak ur-bil₂-lum^ki lub ofiary z Urbilum – BIN3,18: maš-da-ri-a ma-da ur-bi₂-lum^ki-ka

21 Kilka tekstów gospodarczych z Š.47 podaje łupy z Šimaški jako skutek tych walk: ASJ 14, s.157 = Michałowski, Correspondence s. 82: nam-ra-ak LU₂.SU

22 Tekst z Drehem (Watson 1,132) pozwala dokładnie określić dzień śmierci Šulgi na 1 lub 2 dzień XI Š.48 (u₄ ^dšul-gi an-na ba-a-e₁₁-da-a)

23 Kilka tekstów gospodarczych z Š.48 podaje nam-ra-ak z Harši: TCL 2, pl.8; PTS 60; 473; JCS 33,252; AUCT 2,364; PDT 538 (tu wzmianka o 40 silnych młodzieńcach z Harši): 40 guruš sig₇-a lu₂ ha-ar-ši^ki)

24 Amar-Suen zaczął panowanie już w XII miesiącu Š.48, gdyż Šulgi zmarł w 1 lub 2 dniu XI miesiąca

25 Dwa teksty wspominają o łupach z tej kampanii: AUCT 2,284 (AS.2.VII) i AUCT 1,28 (AS.3.VII); zob. też Maeda, ASJ 14 (1992), s.158

26 Sollbereger, AfO 17(1954-56), s. 24 sugerował, że chodzi o córkę Šulgi, która jako En-ubur-zi-ana została wybrana przez wróżbę do funkcji en ^dnanna kar-zi-da w Š.43, a dopiero teraz pod zmienionym imieniem i po powtórnej wróżbie intronizowana. Jednak obyczajem Ur III było, że król wprowadzał na urząd kapłański własną córkę  En-mah-gal-ana raczej jest córką Amar-Suena (to twierdził już Woolley, UE 7, p. 50)

27 Cztery dokumenty (wszystkie datowane na AS.4) poświadczają pierwsze zwycięstwo Amar-Suena nad Šašrum i Šuruthum: Riedel, RA 10(1913), p. 219,25-26: u₄ ^damar-^dsuen-ke₄ ša-aš-ru-um^ki u₃ šu-ru-ut-hu-um^ki hul-a (kiedy AS Šašrum i Šuruthum zdobył); TCL 2, pl.35,4: ša₃ mu-DU nam-ra-ak ša-aš-ru^ki u₃ šu-ru-ut-hu-um^ki (dostawa łupów z Šašru i Šuruthum); Genouillac TD 2,6: u₄ ^damar-^dsuen-ke₄ ša-aš-ru-um^ki u₃ šu-ru-ut-hu-um^ki mu-hul-a (kiedy AS Šašrum i Šuruthum zdobył); (cztery takie same teksty) YOS 4,67 = RA 15(1918), 61-62 = RA 24(1927), 44-45 = ASJ 7(1985), 191-192 = Fales, Alfabeto 33: nam-ra-ak a-ru-a ^dšara₂ ^uruša-ri₂-ip-hu-um-ma^ki (łupy ofiarowane bogu Šara z miasta Šariphum), a wg Edzarda, RGTC 2, 177 Šariphum to wariant graficzny dla Šarithum.

28 Kilka tekstów potwierdza tę druga kampanie przeciw Šašrum. Wg Laessoe i Hallo Šašrum to Šemšara w rejonie Górnego Zabu, a zatem AS pokonałby hurycką Arraphę.

29 Huhunuri lokalizowane w obecnym Arrajan w Iranie, 8 km. na północ od Behbehan przy trasie z Chuzestanu do Fars – zob. Duchene, La localisation de Huhnur, Fs. Steve, pp. 65-74

30 Tę pełniejszą wersję podaje jedynie Schneider w Zeitbestimmungen, p. 28, nr 7q

31 Pełną wersję rekonstruował Schneider w Zeitbestimmungen, p. 29 8Ba, podając imię arcykapłanki: En-nune-Amar-Suen-ra-ki-ag (En, książę =Enki kochający Amar-Suena). Inne teksty potwierdzają szczególne uwielbienie AS dla boga Enki

32 Pełna wersja zachowała się w UET 3,1499

33 Imię to znaczy: „En – bóg Nanna Amar-Suena kocha”

34 To już druga arcykapłanka Nanna z Karzida intronizowana w czasach panowania Amar-Suena (zastąpiła ona poprzedniczkę En-mah-gal-anę). Z drugiej strony czy to oznacza, że była ona też arcykapłanką w Gaeš?

35 Jakkolwiek SLK nazywa Šū-Sîna synem Amar-Suena to wielu badaczy przypuszcza, że był jego bratem, a synem Šulgi – zob. RIME 3/2 ss. 285-286

36 Simanum / Šimanum w okresie staroakadyjskim znane jako Asimanum leżało gdzieś nad górnym Tygrysem i chyba należy je utożsamiać ze średniowiecznym Sinan u ujścia rzeki Batman do Tygrysu (obok dzisiejszego Bismil w Turcji)

37 O związkach dynastii Ur III z państwem Simānum (oddanie córki Šū-Sîna Kunšī-mātum jeszcze w czasach Šulgi jako synowej na dwór panujących w Simānum) zob. RIME 3/2 ss. 287-290 oraz Michałowski, The Bride of Simanum, JAOS 95(1975), ss. 716-719

38 Tidnum nazwa jednego z plemion (lub krajów opanowanych przez) Amorytów

39 O budowie muru Murīq-Tidnim i walkach z Amorytami zob. Michałowski, Correspondence, ss. 20-23, 53-55, 225, 229; Ali, Sumerian Letters, ss. 92-98; RIME 3/2 ss. 290-292

40 O kampanii przeciw Zabšali i Šimaški zobacz inskrypcje E3/2.1.4.5 i E3/2.1.4.6

41 Świątynia ta zwana była e₂ ša₃-ge-pa₃-da a jej budowę potwierdza wiele źródeł (E3/2.1.4.16-18 i wiele dokumentów gospodarczych zob. RIME 3/2 s. 294).

42 Ofiary na cześć tronu Šû-Sîna zaczynają się od 4 X ŠS.9 co określa dokładną datę śmierci króla

43 Dokładny moment wstąpienia na tron Ibbī-Sîna jest bardzo dobrze znany – zob. Sigrist, Le deuil de Šū-Sîn, Fs. Sjoberg, 499-505; Jacobsen, JCS 7(1953),36 n.2; Sollberger, JCS 7(1953),48-50; RLA 5(1980),2; Sallaberger, Kalender 1,112-113 n.509; RIME3/2,361. Wiele tabliczek datowanych na ŠS.9.X czyli w miesiąc po śmierci ŠS wspomina o koronacji IS. Np. AnOr7,108=Montserrat 108 mówi o licznych ofiarach w dniu ŠS.9.X.1 poczynionych w świątyniach Enlila i Ninlil w Nippur z okazji „wejścia króla” (lugal ku₄-ra)  IS był wówczas w Nippur, oraz o zaopatrzeniu na podróż łodzią do Ur (lugal uri₅^ki-še₃ gin-ne₂ ma₂a ba-a-gar). MAH 19352 mówi o dostawach z okazji „wejścia wieczorem króla, (podczas) jego podróży z Nippur do Uruk, kiedy Ibī-Sîn otrzymał koronę” (a₂ u₄-te-na lugal ku₄-ra lugal nibru^ki-ta unu^k-še₃ du-ni u₄ ^di-bi₂-^dsîn aga₃ šu-ba-an-ti-a). Wg UDT 100 od 3-go dnia X miesiąca król był już w Ur. Tenże UDT 100 i Sollberger, JCS 10(1956), p.28 datowany na ŠS.9.X.6 również wspominają o koronacji króla (u₄ ^di-bi₂-^dsîn aga₃ šu-ba-an-ti-a).

44 En-amgal-ana w tym roku wybrana poprzez wróżbę, a funkcję objęła w dwa lata później (IS.4)

45 Czyli „drugi rok po roku 06”

46 Lokalizacja nieznana. Wg F. Vallat jedna z inskrypcji fundacyjnych Gudei znaleziona niedaleko obecnego Šuštar, mówiąca o budowie świątyni w Adamdun, może świadczyć, że to ostatnie leżało w tej okolicy  ok. 60 km. na pd.-wsch. od Suzy.

47 Termin znany raczej z czasów staroakadyjskich (inskrypcja Rimuša). Określa miasto niedaleko na wschód od Suzy, gdzieś na wschód od rzeki Qablitum (chyba dzisiejsza rzeka Diz)

48 Nie wykluczone że znaczne polepszenie się sytuacji ekonomicznej Ur w latach IS.14-16 było wynikiem napływu łupów z tej udanej wyprawy

49 Zob. Sallaberger, Kalender I, p. 88, n. 374

50 Zapewne podobna aluzja, którą odnajdujemy w „Lamencie nad zniszczeniem Sumeru i Akadu” . Tam powodzią niszczącą kraj z rozkazu bogów byli Gutejczycy – Michałowski, Lamentation, p. 40-41, lin. 75-78β.

51 ugu₂^ku-bi – „małpa” - użyta również w literackim liście Puzur-Numušda do Ibī-Sîna (Dunham, ZA 75, p. 242) aluzja do wrogich sił. Górski kraj (kur) to zapewne aluzja do Elamu  całość nawiązuje do ataku elamickiego

52 Sollberger, RLA 5(1980), p. 7 sugeruje informację o drugim ataku Elamitów. Rozpad państwa wg dokumentów gospodarczych można prześledzić już od IS.3 – upadek produkcji, wstrzymanie wielu dostaw, drożyzna: Gomi, JCS 36(1984); JESHO 23 (1980) oraz z „literackich listów Ibī-Sîna” – Wilcke, ZA 60(1970), pp. 54-69; Michałowski, Correspondence,; Kramer, OECT 5, pp. 15-16; RIME 3/2, 366-368

: ~son -> datamining -> year name

Pobieranie 117.28 Kb.