Ćwiczenie 12
T: Omawianie różnych przypadków klinicznych z zaburzeniami gospodarki mineralnej (homeostaza wapniowo-fosforanowa)
Zagadnienia teoretyczne:
Poziom wapnia i fosforanów w surowicy i w moczu. Poziom parathormonu (PTH) w surowicy. Iloczyn wapniowo-fosforanowy. Wit. D3, aktywność ALP i poziom magnezu. Markery resorpcji kostnej oraz osteogenezy. Profil badań w diagnostyce pierwotnej nadczynności przytarczyc. Badania krwi (surowica): poziom wapnia całkowitego (hiperkalcemia) i fosforanów (hipofosfatemia), poziom parathormonu PTH (wzrost) i ALP (wzrost). Badania moczu: poziom wapnia całkowitego (hiperkalcemia) i fosforanów (hiperfosfaturia). Badania różnicujące hiperkalcemię nowotworową od hiperkalcemii na tle pierwotnej nadczynności przytarczyc: PTH norma ( Ca nowotworowa), PTH wzrost (Ca nadczynność). Badania w hipofosfatemii (pierwotna nadczynność przytarczyc, przedawkowanie wit. D3, alkoholizm, leczenie kwasicy ketonowej, utrata przez nerki w tubulopatiach – proksymalna). Badanie gazometryczne, jonogram (możliwość zaburzeń RKZ). Profil badań w diagnostyce wtórnej nadczynności przytarczyc (przewlekła niewydolność nerek. Badania krwi (surowica) - poziom wapnia całkowitego (hipokalcemia) i fosforanów (hiperfosfatemia), poziom PTH (wzrost), poziom wit. D3 (spadek), iloczyn wapniowo-fosforanowy (znaczny wzrost u chorych z przewagą zmian resorpcyjnych w kościach z powodu wtórnej nadczynności przytarczyc w przebiegu niewydolności nerek), poziom kreatyniny. Badania moczu: poziom wapnia całkowitego (hipokalcuria) i fosforanów (hipofosfaturia). Profil badań w diagnostyce pierwotnej niedoczynności przytarczyc: badania krwi (surowica) - Ca i Mg (spadek), P (wzrost), PTH (spadek), - poziom kreatyniny i albuminy (norma). Badania moczu: Ca (spadek), P (spadek), c-AMP (spadek). Badania różnicujące pierwotną i rzekomą niedoczynność przytarczyc: PTH spadek (pierwotna), PTH wzrost (rzekoma). Profil badań w diagnostyce chorób metabolicznych kości (choroba Pageta, osteoporoza). Badania krwi (surowica): markery osteogenezy i resorpcji kości (wzrost), poziom wapnia i fosforanów (norma), poziom estrogenów
Ćwiczenie praktyczne:
Oznaczenie wapnia, fosforanów, magnezu (Ca i P, Mg).
-
Oznaczanie stężenia magnezu w surowicy krwi metodą kolorymetryczną
Aparatura i sprzęt laboratoryjny:
Materiał badany i odczynniki:
-
surowica badana
-
wzorzec magnezu
-
odczynnik roboczy do oznaczania magnezu (BioMaxima)
Wykonanie:
-
opisać probówki, odmierzyć dokładnie odpowiednie objętości roztworów – jak podano w poniższej tabeli:
-
|
Próba
badana
|
Próba wzorcowa
|
Próba
zerowa
|
Surowica badana
|
10 L
|
-
|
-
|
Wzorzec
|
-
|
10 L
|
-
|
Woda dest.
|
-
|
-
|
10 L
|
Odczynnik roboczy
|
1000 L
|
1000 L
|
1000 L
|
Dokładnie wymieszać. Po 10 minutach odczytać absorbancję próby badanej (AB), próby i wzorcowej (AW) (=550 nm) wobec próby zerowej.
|
Obliczenia:
-
obliczyć stężenie magnezu ze wzoru:
s tężenie magnezu [mg/dL] = ∙ stężenie wzorca
W
-
Oznaczanie stężenia wapnia w surowicy krwi metodą kolorymetryczną
Aparatura i sprzęt laboratoryjny:
-
spektrofotometr, probówki Eppendorf, pipety automatyczne
Materiał badany i odczynniki:
-
surowica badana
-
wzorzec wapnia
-
odczynnik roboczy do oznaczania stężenia wapnia (BioMaxima)
Wykonanie:
-
opisać probówki, odmierzyć dokładnie odpowiednie objętości roztworów – jak podano w poniższej tabeli:
-
|
Próba
badana
|
Próba wzorcowa
|
Próba
zerowa
|
Surowica badana
|
10 L
|
-
|
-
|
Wzorzec
|
-
|
10 L
|
-
|
Odczynnik roboczy
|
1000 L
|
1000 L
|
1000 L
|
Dokładnie wymieszać. Po 10 minutach odczytać absorbancję próby badanej (AB), i wzorcowej (AW) (=650 nm) wobec próby zerowej.
|
Obliczenia:
-
obliczyć stężenie wapnia ze wzoru:
s tężenie wapnia [mg/dL] = ∙ stężenie wzorca
W
-
Oznaczanie stężenia fosforu nieorganicznego w surowicy krwi metodą kolorymetryczną
Aparatura i sprzęt laboratoryjny:
-
spektrofotometr, probówki Eppendorf, pipety automatyczne
Materiał badany i odczynniki:
-
surowica badana
-
wzorzec fosforu
-
odczynnik roboczy do oznaczania stężenia fosforu nieorganicznego (BioMaxima)
Wykonanie:
-
opisać probówki, odmierzyć dokładnie odpowiednie objętości roztworów – jak podano w poniższej tabeli:
-
|
Próba
badana
|
Próba wzorcowa
|
Próba
zerowa
|
Surowica badana
|
10 L
|
-
|
-
|
Wzorzec
|
-
|
10 L
|
-
|
Odczynnik roboczy
|
1000 L
|
1000 L
|
1000 L
|
Dokładnie wymieszać. Po 10 minutach odczytać absorbancję próby badanej (AB) i wzorcowej (AW) (=340 nm) wobec próby zerowej.
|
Obliczenia:
-
obliczyć stężenie fosforu nieorganicznego ze wzoru:
s tężenie fosforu [mg/dL] = ∙ stężenie wzorca
W
|