Okresy programowania polityki regionalnej w Unii Europejskiej (tj. lata 2004 – 2006 i 2007 – 2013) narzucają ramy czasowe realizacji Planu Rozwoju Lokalnego. Określone w ZPORR priorytety wyznaczają obszary działalności powiatu jędrzejowskiego, które poddane są w tym dokumencie diagnozie. Analizie poddano: sferę społeczną, gospodarczą, techniczną i finansową.
Opracowany Plan Rozwoju Lokalnego stanowi krótkoterminową (na lata 2004–2006) i długoterminową (na lata 2007-2013) wizję rozwoju potencjału gospodarczego Miasta i Gminy Jędrzejów. Realizacja tych strategii warunkuje wzrost konkurencyjności oraz przeciwdziałanie dalszej marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi społecznemu Gminy, jego spójności ekonomicznej i społecznej oraz integracji z Unią Europejską.
II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem planu
Miasto i Gmina Jędrzejów na tle powiatu jędrzejowskiego i województwa świętokrzyskiego
Dla przeprowadzenia analizy porównawczej Miasta i Gminy Jędrzejów na tle powiatu jędrzejowskiego i województwa świętokrzyskiego posłużono się danymi zawartymi w raporcie z wyników spisów powszechnych w trakcie Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2002 roku i opracowanym przez Urząd Statystyczny w Kielcach. Dodatkowe dane (z lat 2003 i 2004) uzyskano z publikacji statystycznych wydanych przez Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Kielcach oraz ze Urzędu Miasta i Gminy Jędrzejów, Starostwa Powiatowego w Jędrzejowie i Powiatowego Urzędu Pracy w Jędrzejowie.
Liczba ludności w województwie świętokrzyskim (wg stanu na 31.12.2003 r.).
Ogółem 1.291.598 osób, w tym:
-
kobiety 660.897
-
mężczyźni 630.701
W powiecie jędrzejowskim (wg stanu na 31.12.2003 r.) liczba ludności wynosiła:
Ogółem 90.096 osoby, w tym:
-
kobiety 45.501
-
mężczyźni 44.595
W tym samym czasie w Mieście i Gminie Jędrzejów mieszkało 29.927 osób, z czego w samym mieście Jędrzejów – 17.124 osób.
W porównaniu do roku 1996 liczba mieszkańców Gminy zmniejszyła się o 1,227 tys. osób tj. o 3,9 %.
Według najaktualniejszych danych (z października 2004 r.) w Gminie mieszka 29.998 osób, w tym 15.430 kobiet i 14.558 mężczyzn. 17.205 mieszka w samym mieście Jędrzejów, a 12.783 na terenie 37 sołectw wchodzących w skład Gminy.
W Gminie na 106 kobiet przypada 100 mężczyzn.
Gmina Jędrzejów jest największą gminą powiatu jędrzejowskiego (33,2 % ogółu ludności powiatu). Powiat jędrzejowski zajmuje piąte miejsce w województwie świętokrzyskim pod względem liczby ludności (6,97 % wszystkich mieszkańców województwa). Mieszkańcy Miasta i Gminy Jędrzejów stanowią 2,32% ogółu populacji województwa świętokrzyskiego.
2. Ogólna charakterystyka Miasta i Gminy Jędrzejów
Miasto i Gmina Jędrzejów znajdują się w południowo-zachodniej części województwa świętokrzyskiego, w krainie zwanej Ponidziem, na Płaskowyżu Jędrzejowskim. Jest jedną z największych gmin regionu. W skład gminy wchodzi 37 sołectw i miasto Jędrzejów. Stolica gminy oddalona jest od Kielc o 37 km, a od Krakowa o 78 km. Teren Gminy przecinają drogi krajowe nr 7 (E 77) Warszawa – Kraków oraz nr 78 Kielce – Katowice, z rozgałęzieniem na Częstochowę; drogi wojewódzkie z Jędrzejowa do Pińczowa, Końskich, Staszowa i Kazimierzy Wielkiej. Krzyżują się tu również linie kolejowe: Gdańsk – Kraków i Lublin – Katowice.
Gmina Jędrzejów sąsiaduje:
- od północy z gminami Oksa, Małogoszcz i Sobków,
- od zachodu z gminą Nagłowice,
- od południa z gminami Sędziszów i Wodzisław,
- od wschodu z gminą Imielno.
Na żyznych glebach tego regionu uprawia się zboża, tytoń i rzepak. Dobrze rozwinięta jest również hodowla drobiu i trzody chlewnej. Z gminą Jędrzejów sąsiadują tereny specjalizujące się w uprawie warzyw i owoców. Dlatego ziemia jędrzejowska jest dobrym miejscem dla rozwoju przetwórstwa rolno-spożywczego. Znaczna ilość terenów o uregulowanej własności, a przeznaczonych pod inwestycje, przebiegające przez Gminę tory LHS wiodące na Ukrainę sprzyjają rozwojowi firm produkcyjnych i usługowych oraz handlowych zajmujących się np. obrotem płodami rolnymi.
Otaczające gminę bory sosnowe pełne są zwierzyny łownej, ptactwa i grzybów. Zbiorniki wodne w Chorzewie są dobrymi miejscami na wędkowanie. Czyste powietrze i krajobraz uzupełniają walory tej krainy, która doskonale nadaj się do rozwoju agroturystyki. Największą atrakcją jest przejazd kolejką wąskotorową – „Ekspres Ponidzie”. Ciuchcia kursuje z Jędrzejowa do Pińczowa z przystankiem w Umianowicach.
Do najcenniejszych zabytków należą: klasztor Cystersów i znajdujące się w jego kościele barokowe organy z drewnianą aparaturą, muzeum im. Przypkowskich, gdzie można zobaczyć 600 zegarów słonecznych, przyrządy astronomiczne i zbiory starodruków, XV-wieczny kościół Świętej Trójcy. Do pomników przyrody zalicza się Aleja Lipowa w Mnichowie.
2.1. Powierzchnia i użytkowanie terenu
Gmina Jędrzejów zajmuje powierzchnię 22.752 ha i tym samym zajmuje 1 miejsce wśród gmin (9) pod względem powierzchni w województwie (18,1% jego całkowitej powierzchni). Powiat zajmuje on obszar stanowiący 0,40% powierzchni kraju. Na Gminę Jędrzejów terytorialnie składa się miasto Jędrzejów i 37 sołectw:
-
Borki,
-
Borów,
-
Brus,
-
Brynica Sucha,
-
Cierno-Zaszosie
-
Chorzewa
-
Chwaście
-
Diament,
-
Gozna,
-
Ignacówka,
-
Jasionna,
-
Książe-Skroniów,
-
Kulczyzna,
-
Lasków,
-
Lścin,
-
Ludwinów,
-
Łączyn,
-
Łysaków Kawęczyński,
-
Łysaków Drugi
-
Łysaków pod Lasem,
-
Mnichów,
-
Piaski,
-
Podchojny,
-
Podlaszcze,
-
Potok Mały,
-
Potok Wielki,
-
Prząsław,
-
Prząsław Mały,
-
Przysów,
-
Raków,
-
Skroniów,
-
Sudół,
-
Węgliniec,
-
Wilanów,
-
Wolica,
-
Wólka,
-
Zagaje.
W strukturze użytkowania gruntów na terenie powiatu jędrzejowskiego dominują użytki rolne zajmujące 15.826 ha, czyli 67,19% ogólnej powierzchni, wynoszącej 22.752 ha. Wskaźnik ten jest wyższy od średniej wojewódzkiej (53,93%) oraz krajowej (59,17%).
Wykres 1. Procentowy udział gmin w ogólnej powierzchni powiatu jędrzejowskiego
Spośród wszystkich gruntów w Gminie Jędrzejów prawie 62% zaliczonych zostało do gruntów ornych (przy średniej powiatowej wynoszącej blisko 56%, a wojewódzkiej – około 41,5%), 1,3 % do pastwisk, 5,9% do łąk, 0,5% do sadów.
Lasy i grunty leśne zajmują 22,6% powierzchni ogólnej gruntów na terenie Gminy przy średniej dla województwa wynoszącej 28,3% (powiatu – 19,9%). Gmina Jędrzejów charakteryzuje się na tle innych gmin średnim wskaźnikiem zalesienia.
|